Arbeidsmarkt heeft een lerende infrastructuur nodig
De ABU heeft aan De Argumentenfabriek gevraagd te onderzoeken of er ruimte is voor verbetering van de infrastructuur van de arbeidsmarkt en hoe die eruit zou kunnen zien. De inzichten en adviezen zijn gebundeld in de uitgave Naar een lerende infrastructuur van de arbeidsmarkt. Carsten Herstel, directeur-generaal van het ministerie van Sociale Zaken ontving vrijdag 11 juni het eerste exemplaar uit handen van ABU-directeur Jurriën Koops.
Door de coronacrisis zijn veel banen (tijdelijk) verloren gegaan, terwijl er in andere sectoren – zoals de zorg, de techniek en de logistiek – nog altijd grote personeelstekorten zijn. Ook door de voortgaande technologische ontwikkelingen en digitalisering zullen de komende tijd banen veranderen en verdwijnen. De grote uitdaging is mensen tijdig te begeleiden naar ander werk, veelal in een ander beroep en/of een andere sector. Om deze uitdaging het hoofd te bieden, is een goed functionerende arbeidsmarktinfrastructuur essentieel.
In de studie worden drie componenten (de private, de sectorale, en de publieke/regionale structuur), waaruit de arbeidsmarktinfrastructuur bestaat, beschreven en geanalyseerd. De private arbeidsmarktinfrastructuur heeft veruit het grootste aandeel in transities op de arbeidsmarkt. Transities gaan er doorgaans van-werk-naar-werk; óók naar andere sectoren; óók in nieuwe beroepen. De kosten van de private structuur worden gedragen door de partijen die belang hebben bij deze transities. Een belangrijke beperking van de private structuur is dat mensen met een zwakke arbeidsmarktpositie (om welke reden dan ook) minder kans maken op (duurzaam) werk.
Vlnr: Jurriën Koops, directeur ABU, Carsten Herstel, directeur-generaal ministerie SZW en Abel d’Ailly, onderzoeker Argumentenfabriek
Sectorale en publieke arbeidsmarktinfrastructuur
De sectorale arbeidsmarktinfrastructuur, bestuurd door sociale partners, is behulpzaam bij de regulering van de sectorale arbeidsmarkt en opleiding en training ten behoeve van het werken in de sector. Een belangrijke tekortkoming is (opleiden voor) intersectorale mobiliteit. Dit wringt vooral in krimpsectoren. De publieke arbeidsmarktinfrastructuur is belegd bij UWV en de gemeentes, die moeten samenwerken binnen 35 arbeidsmarktregio’s. Deze publieke structuur heeft te maken met wild schommelende re-integratiebudgetten, uiteenlopende wetgeving en onduidelijke verantwoordelijkheden. De publieke structuur heeft weinig mogelijkheden om het arbeidsaanbod van hun uitkeringsgerechtigden te verbeteren met scholing, training en begeleiding. De publieke structuur heeft bovendien voor werkgevers onvoldoende aantrekkelijk aanbod.
Vervolgstappen
In het onlangs door de SER uitgebrachte ontwerpadvies voor de middellange termijn wordt het belang van een goede arbeidsmarktinfrastructuur ook aangegeven. Met de onderzoeksresultaten wil de ABU het gesprek over de infrastructuur van de Nederlandse arbeidsmarkt verder brengen en bijdragen aan een toekomstbestendige en goed functionerende arbeidsmarkt. Na de zomer organiseert de ABU dialoogsessies, waarin verkend wordt hoe we met elkaar tot die goed functionerende arbeidsmarktinfrastructuur kunnen komen. De drie routes voor verbetering van de arbeidsmarktinfrastructuur die in de studie uitgebreid beschreven staan, bieden daarvoor een goede basis.
