Vertrouwen en begrip stimuleren werkkansen statushouders
Veel statushouders willen graag werken, maar hen helpen aan werk helpen blijkt voor overheden nogal eens uitdagend. In Drenthe en Overijssel heeft WERQ Personeelsdiensten hier de afgelopen jaren veel ervaring mee opgedaan. Met mooie resultaten, mede dankzij goede samenwerking met asielzoekerscentrum Hoogeveen.
“Werk is ontzettend belangrijk voor statushouders,” zegt woonbegeleider en participatieondersteuner Jeroen Pomper van het AZC. “Niet alleen om hier een nieuwe toekomst op te bouwen en zelf geld te verdienen, maar het versnelt ook de integratie en het leren van de Nederlandse taal enorm. Werk vinden lukt in onze regio ook vrij goed, daarbij spelen uitzendorganisaties een belangrijke rol. Zij bieden een waardevolle opstap naar de arbeidsmarkt die veilig is voor werkgevers én statushouders. Er zijn ook statushouders die eerst bewust meerdere werkzaamheden willen doen om werkervaring op te doen en te kijken wat hun bevalt.”
Gemotiveerd team
Als maatschappelijk betrokken uitzendorganisatie heeft WERQ uit Hoogeveen de inzet van statushouders sinds 2019 flink geïntensiveerd. Dat begon met een kleine groep Syriërs. Met de lessen en ervaringen die sindsdien zijn opgedaan, zijn inmiddels honderden statushouders aan werk geholpen. Dit begon vanuit betrokkenheid. “Ons vertrekpunt is dat iedereen recht heeft op een plek op de arbeidsmarkt. Daar zetten wij ons graag voor in,” typeert directeur Ruth Munster. “Ik heb zelf een etnische achtergrond. Daardoor begrijp ik de positie van statushouders misschien beter, maar we doen dit nadrukkelijk met ons hele team.”
Dat is ook meteen een belangrijke les: “Je kunt dit als management willen, maar het uitvoerende team moet er echt volledig achterstaan om een maatschappelijke bijdrage te willen leveren. Ons streven daarbij is om met elkaar de dag van morgen weer ietsje mooier te maken,” aldus Munster.
De aanpak
WERQ bouwde goede contacten op met het AZC in Hoogeveen. Er werden bijeenkomsten georganiseerd met statushouders over werken in de regio. Voor statushouders zijn taallessen op de werkvloer georganiseerd (deels met opleidingsbudget van Doorzaam) en er zijn maatwerktrajecten met goede begeleiding gecreëerd. Munster: “Er wordt soms gemakkelijk gezegd: ‘die mensen moeten gewoon aan het werk’. Maar er is echt wel wat voor nodig om dat voor elkaar te krijgen. Je moet de achtergrond van kandidaten leren begrijpen. Wij hebben in Nederland onze eigen ‘spelregels’, maar je moet cultuurverschillen ook begrijpen om ze te overbruggen. Hoe leeft en denkt een statushouder vanuit zijn of haar achtergrond? Door je hierin te verdiepen, win je het vertrouwen van kandidaten. Dat is een belangrijke stap.”
“Door je te verdiepen in iemands achtergrond, win je het vertrouwen van kandidaten. Dat is een belangrijke stap.”
Ruth Munster, directeur WERQ
Vroegtijdig bemiddelen
WERQ organiseert zelf regelmatig bijeenkomsten voor statushouders. “Toen we daarmee begonnen, ontstond van-mond-tot-mondreclame binnen het AZC en kwamen er steeds meer statushouders naar ons toe. En hoe eerder wij hen kennen en kunnen bemiddelen, hoe groter de kans op succes. Ik was best verbaasd dat Oekraïense ontheemden hier direct vanaf dag één mogen werken. Dat werkt het best, maar waarom kunnen statushouders ook niet eerder aan de slag? Dat zou een enorme verbetering zijn, ook voor hun inburgering en taalontwikkeling.”
Met de aanpak van WERQ worden steeds meer statushouders aan werk geholpen. De steeds krapper geworden arbeidsmarkt helpt daarbij. Munster: “Werkgevers zijn vaker bereid te kijken naar deze mogelijkheid. Hoe kan het wel? Met die blik begint het. Daarmee kunnen we een eerlijker arbeidsmarkt creëren voor iedereen.”
Het laatste halfjaar schreef het uitzendbureau zo’n 300 statushouders in, van wie er 220 bemiddeld zijn naar werk. Onder hen veel Syriërs en Eritreeërs. “Zij beginnen vaak met productiewerk of in de schoonmaak of groenvoorziening. Daarna kunnen ze vaak doorstromen naar ander werk, soms dichter bij hun oorspronkelijke vak. Veel Syriërs gaan bijvoorbeeld aan de slag in de meubelindustrie doordat ze daar veel affiniteit mee hebben.” Pomper: “Voor hoogopgeleide statushouders is het lastiger om werk op hun oorspronkelijke werkniveau te vinden, vooral door taal- en cultuurverschillen of omdat diploma’s hier niet geldig zijn. Maar ook zij kunnen in stapjes vaak hogerop komen.”
Taallessen
De grootste drempel voor statushouders op de arbeidsmarkt is de Nederlandse taal. Naast taallessen op de werkvloer overbrugt WERQ dit met taalapps en door te werken met kleine groepjes statushouders van wie er bijvoorbeeld één goed Engels kan. Woonbegeleider Pomper is enthousiast over de aanpak van WERQ en de taallessen die geboden worden, ook op de werkvloer. “Als taallessen naast het werk worden gevolgd, kan het gebeuren dat statushouders werk meer prioriteit geven, terwijl taallessen ook belangrijk zijn. Met taalles op de werkvloer voorkom je dat. Dit is ook in het belang van werkgevers die er baat bij hebben als medewerkers de vak- en omgangstaal sneller leren. Ik zie gelukkig dat werkgevers hier de laatste jaren steeds vaker voor openstaan.”
Syrische statushouder Jamal in Nederland weer engineer
“Ik kan hier nu een nieuwe toekomst opbouwen”
Sinds september 2022 werkt Jamal in Hoogeveen als engineer bij ADEM-duurzaam, een technisch advies- en engineeringbureau voor gebouw gebonden installaties op het gebied van onder andere duurzaamheid, elektra- en klimaatinstallaties. Door zijn goede beheersing van de Engelse taal kon Jamal hier al wel direct aan de slag op zijn eigen werk- en denkniveau. “Door mijn Engels is de taal hier minder een probleem en vaktechnisch is er veel hetzelfde als in mijn oorspronkelijke werk. Het materiaalgebruik en de principes van verwarmen en koelen zijn allemaal hetzelfde. Ik ben heel blij met dit werk. Hierdoor kan ik hier een nieuwe toekomst opbouwen en vanuit mijn werk kan ik de Nederlandse taal en cultuur veel sneller leren kennen.”
