Hoe groot is de impact van de platformeconomie en Artificial Intelligence op de toekomst van werk?
Martijn Arets, platformexpert en oprichter van KlusCV:
“De machtspositie van (digitale) bemiddelaars moet een krachtspositie worden”
“Zeer groot. De arbeidsmarkt is nu georganiseerd rondom processen en contactvormen. De platformeconomie brengt hier verandering in. Dankzij platformen kunnen werkgevers en werkenden elkaar zelfstandig vinden. Dat betekent dat het gedrag van werkgevers en hr-afdelingen moet veranderen. Denk ook aan uitzenders, die nu nog vaak als verdienmodel hebben om een marge per gewerkt uur van een uitzendkracht te ontvangen en dus een perverse prikkel hebben om hun kandidaat bij zich te houden. Ook hun data, de cv’s, willen ze nog lang niet altijd delen: dat zien ze als hun goud. Maar dat is het allang niet meer. Onder invloed van platformen verschuift hun verdienmodel. Langzaam valt het kwartje: je moet niet denken vanuit een machtspositie, maar vanuit een krachtspositie. Er zijn ook platforms die data voor zichzelf houden en daardoor een machtspositie creëren. Denk aan Uber. Een groot knelpunt is dat platformwerkers niet kunnen beschikken over hun data: gegevens over hun reputatie en transacties kunnen ze niet gebruiken als bewijs van hun werkervaring. Platformen houden dat voor zichzelf. Maar een goede bemiddelaar zou de gebruiker moeten faciliteren om volledig zelf in control te zijn. Een ‘eigen’ voorbeeld is KlusCV, een samenwerking met vier klusplatformen. Hier kunnen platformwerkers met één druk op de knop een digitaal getuigschrift downloaden en zo hun positie op de arbeidsmarkt versterken. Er zijn inmiddels al meer dan 5.000 cv’s gedownload. Dus: het kan en het werkt. Ik denk dat dit de nieuwe standaard voor de toekomst is: bemiddelaars die werken vanuit kracht.”
"Je moet niet denken vanuit een machtspositie, maar vanuit een krachtspositie."
Jovana Karanovic, assistant professor aan de Rotterdam School of Management en oprichtster van the Reshaping Work conference:
“Algoritmes hebben grote invloed op de werkdruk en stress van platformwerkers”
“Groot. Ik wil er één aspect uitlichten, dat – net als het punt van Arets – te maken heeft met de rechten van platformwerkers: de invloed van algoritmes. Alle platformen gebruiken, in meer of mindere mate, algoritmes. Daarmee coördineren en controleren zij platformwerkers: deze werkenden hebben niet een persoon als baas, maar een algoritme. Denk aan de opdracht voor een taxichauffeur om een passagier op te halen of een koerier om een pizza te bezorgen. Maar algoritmes geven ook constant ‘nudges’ om werkers te stimuleren zich op een gewenste manier te gedragen. Bijvoorbeeld als een taxichauffeur een notificatie krijgt als hij wil stoppen met rijden. De boodschap: ‘Rij nog even door. Nog twee ritjes en je hebt je doel van vandaag bereikt.’ Of: In Amsterdam-Zuid is het nu heel druk, en kun je drie keer het standaardtarief verdienen.’ Is je rating te laag? Dan krijg je misschien geen of minder werk. Hoewel algoritmen veel efficiëntie opleveren, kunnen ze extra stress veroorzaken, vooral wanneer ze een vorm van psychologische manipulatie aannemen. De EU wil hier nu tegen optreden. Een platform moet bekendmaken welke activiteiten ze ondernemen om werkers te controleren. Daarnaast moet er ook menselijk toezicht komen op werkers en moeten vakbonden meer controlerecht krijgen. Deze maatregel kan grote impact hebben. Het zal platforms dwingen om transparanter te worden en meer aandacht te besteden aan het welzijn van medewerkers. Het kan bovendien een precedentwerking hebben op andere (grote) ondernemingen die met algoritmes werken. Wat mij betreft een goede zaak!”
“Algoritmen leveren veel efficiëntie op, maar kunnen ook extra stress veroorzaken.”
