Probeer het VUM-stelsel in een pilotomgeving
Om de uitwisseling tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te verbeteren, werken de VNG, UWV en het ministerie van SZW met andere arbeidsmarktpartners aan het programma Verbeteren Uitwisseling Matchingsgegevens (VUM). Het programma richt zich op het ontwerp, de beproeving en implementatie van het VUM-stelsel. Het is de bedoeling dat ook private arbeidsmarktpartijen en -bemiddelaars kunnen aansluiten op dit stelsel. Het stelsel gaat uit van samenwerking op basis van gestandaardiseerde gegevens. Dit is in tegenstelling tot het uitgangspunt dat eerder de norm was voor samenwerking tussen arbeidsmarktpartners, namelijk samenwerking tussen applicaties / op applicatieniveau.
Bemiddelaars op de arbeidsmarkt werken met eigen systemen en applicaties om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt samen te brengen. Soms met een geheel eigen terminologie en soms op basis van een standaard (zoals bijvoorbeeld SETU). Geen van de arbeidsmarktpartners beschikt over een landelijk overzicht van beschikbare kandidaten of vacatures. Bij het uitwisselen van profielgegevens van werkzoekenden stuiten arbeidsmarktpartners doorgaans op beperkingen vanuit de AVG wetgeving. Het is lastig om een totaaloverzicht van geschikte kandidaten samen te stellen op basis waarvan matching op een vacature kan plaatsvinden.
Het VUM stelsel bestaat uit de volgende componenten:
- De VUM-gegevensstandaard, die bestaat uit drie substandaards (werkzoekendeprofiel, vacatureprofiel en standaard procesgegevens)
- Centrale VUM-voorziening (uitwisselingsplatform)
- VUM-afsprakenstelsel (waarin aansluitvoorwaarden, privacy aspecten en andere elementen zijn opgenomen)
Een gezamenlijke VUM-gegevensstandaard voor vacatures en werkzoekenden, waarin is vastgelegd welke gegevens bemiddelaars kunnen uitwisselen en in welke bewoordingen. Hierbij worden naast ‘harde gegevens’ zoals opleidingen ook ‘zachte gegevens’ gedeeld, ook wel bekend als ‘soft-skills’ of vaardigheden, en competenties. De soft skills bieden extra kansen voor matching. Het werkzoekendeprofiel is niet alleen samengesteld op basis van wat iemand al gedaan heeft maar ook op basis van zijn vaardigheden en interesses. Naast het werkzoekende- en vacature profiel wordt een set procesgegevens gedefinieerd die met de deelnemers aan het stelsel gedeeld kunnen worden en betrekking hebben op het gebruik van de gegevensuitwisseling.
De centrale VUM-voorziening maakt mogelijk dat bemiddelaars vanuit hun eigen systemen elkaars gegevens kunnen benutten om een match te maken. Aangesloten partners kunnen een zoekvraag indienen in de vorm van een vraagprofiel op basis van een openstaande vacature of een werkzoekendeprofiel. Zij krijgen als resultaat van de gestelde vraag een verzameling vacature- of werkzoekendeprofielen terug geleverd, die zijn samengesteld conform AVG wetgeving en in zekere mate voldoen aan de zoekvraag.
Het VUM-afsprakenstelsel formuleert afspraken met betrekking tot de gebruiksvoorwaarden waaronder partijen aan het VUM stelsel kunnen deelnemen. Deze afspraken richten zich onder andere op de bescherming van de privacy van burgers waarvan het werkzoekendeprofiel wordt uitgewisseld en de doelbinding als voorwaarde voor uitwisseling. Daarnaast formuleert het afsprakenstelsel ook aansluitvoorwaarden met betrekking tot de beschikbaarheid en kwaliteit van de gegevens en bepalingen ter voorkoming van misbruik van het stelsel.
In 2021 is het programma gestart met een nieuwe fase: de beproevingsfase. In deze fase worden de eerste deelnemers uitgenodigd om aan te sluiten op de centrale VUM voorziening in een pilotomgeving. Deze notitie beschrijft verder in het kort wat deelname aan een pilot betekent.
Hoe werkt het VUM-stelsel?
- Opstellen en verzenden van de VUM-zoekvraag
Vanuit de eigen bekende applicatieomgeving kan een zoekvraag worden opgesteld door de arbeidsbemiddelaar. Deze zoekvraag wordt door het eigen systeem automatisch omgezet naar het standaard formaat van de VUM-zoekvraag, die bestaat uit een subset datavelden (matchingsprofiel) uit het gestandaardiseerde vacature- of werkzoekende profiel. De VUM-zoekvraag wordt vervolgens, eveneens automatisch, doorgegeven aan de centrale VUM voorziening. De ICT leverancier van de bemiddelaar faciliteert dit proces middels de implementatie van een API (Application Program Interface). Het VUM-stelsel neemt de zoekvraag in ontvangst en stuurt deze door naar de systemen van de aangesloten arbeidsmarktpartners.
- Het zoeken in de eigen systemen van de aangesloten VUM-deelnemers
De systemen van de aangesloten partners zetten de zoekvraag om naar een zoekopdracht binnen het eigen systeem. Hiervoor moet misschien een vertaling plaatsvinden van de VUM-datavelden naar datavelden van het eigen lokale systeem. Wordt een zoekvraag geplaatst op basis van het matchingsprofiel vacatures? Dan worden de matchingsprofielen van alle beschikbare vacatures die voldoen aan de zoekvraag in VUM-formaat teruggegeven aan het centrale VUM-stelsel. Wordt er een zoekvraag op basis van het matchingsprofiel werkzoekendengegevens? Dan wordt in het werkzoekendebestand van de partners gezocht naar de matchingsprofielen van (mogelijk) passende werkzoekenden.
- Het teruggeven van matchingsgegevens aan het VUM-stelsel
Elk systeem van een arbeidsmarktpartner die passende vacature- of werkzoekendeprofielen heeft gevonden naar aanleiding van de zoekvraag geeft de subset (matchingsdeel) van elk profiel terug aan het VUM-stelsel. De ICT-leverancier van de broneigenaar zorgt er met een API voor dat de terug geleverde profielen voldoen aan de VUM-standaarden. Het VUM-stelsel zorgt er dan voor dat alle ontvangen profielen van aangesloten bronnen (arbeidsmarktpartners) worden doorgestuurd naar de arbeidsbemiddelaar die de zoekvraag heeft ingediend.
- Verwerking van de matchingsgegevens
De aangeleverde profielen kunnen vervolgens worden gematched in de matchingsengine (ICT-systeem) van de uitvragende arbeidsbemiddelaar. Hieruit ontstaat een shortlist van de best passende profielen. Op basis van dit eigen matchingsresultaat kan de bemiddelaar besluiten om de resterende profielgegevens op te vragen.
- Opvragen van de resterende werkzoekende en vacature gegevens
De uitvrager van de eerste zoekvraag kan, op basis van zijn shortlist, bij de centrale VUM-voorziening de resterende gegevens opvragen van werkzoekenden of vacatures. Het VUM-stelsel zorgt voor het leveren van deze resterende gegevens. Deze resterende gegevens bevatten meer achtergrondinformatie over de werkzoekende of vacature. Ook staan hier de contactgegevens van een werkzoekende of werkgever vermeld (alleen naam, email en telefoonnummer), zodat een gesprek kan worden gepland.
Voor het VUM-stelsel is daarmee het proces afgerond. Tenslotte is het aan de bemiddelaar om op basis van de tweede fase van de zoekvraag het contact tot stand te brengen tussen de werkgever en de kandidaat. De werkzoekendeprofielen zijn zodanig gestandaardiseerd dat ze voldoen aan de AVG-wetgeving en discriminatie op basis van persoonsgegevens zoveel als mogelijk wordt voorkomen.
Regels rond deelname en gebruik van het VUM-stelsel
Er zijn regels verbonden aan de omvang en kwaliteit van de aan te leveren profielen. Deze regels zijn instelbaar binnen het VUM-stelsel en hebben bijvoorbeeld betrekking op het maximaal aantal aan te leveren aantal profielen per aangesloten VUM-deelnemer of de actualiteit van een profiel. De pilot moet uitwijzen hoe deze regels optimaal kunnen worden ingesteld. Tenslotte zijn alle aangeleverde profielen in fase 1 van de uitvraag door de centrale VUM-voorziening gepseudonimiseerd en voorzien van een verwijzing op basis waarvan de tweede fase van de zoekvraag kan worden uitgevoerd.
Algemene opbouw van de pilots
VUM onderscheidt bij de pilots verschillende sporen.
- Het gebruikersspoor is gericht op de praktische bruikbaarheid van de VUM producten, de organisatorische aansluiting op het VUM stelsel en het benodigde afsprakenstelsel.
- Het technische spoor is gericht op de softwarematige aansluiting op het VUM stelsel;
Beide sporen komen bij elkaar op het moment dat de pilotorganisaties de voorziening gaan beproeven.
Gebruikersspoor
De gebruikers doen ervaring op met het daadwerkelijk uitwisselen van productiedata via de uitwisselingsvoorziening en het gebruik van de gegevensstandaards. Daarnaast wordt ervaring opgedaan met de organisatorische aansluiting op het VUM-stelsel door hun bedrijfsactiviteiten af te stemmen op de aansluitvoorwaarden uit het VUM-afsprakenstelsel. Binnen dit spoor staat het ontdekken en verhelpen van knelpunten bij gebruikers centraal.
Technisch spoor
Het technische spoor wordt belopen met de tech-partners of ICT-afdelingen van de arbeidsmarktorganisaties die deel willen nemen aan het VUM stelsel. Zij realiseren de technische aansluiting op de centrale VUM-voorziening door een API te bouwen op basis van de technische eisen van het VUM-stelsel en de functionele eisen van hun opdrachtgever.
Wat wordt verwacht van de deelnemer aan de pilot?
Van de deelnemers wordt verwacht dat zij hun ervaringen delen uit de voorbereiding op de aansluiting op de centrale VUM voorziening en uit het gebruik van de voorziening tijdens de pilot. Belangrijke elementen tijdens de voorbereiding zijn:
- Kwaliteit van informatie-uitwisseling (is de aangeleverde informatie van voldoende kwaliteit om de juiste mensen te betrekken in de voorbereiding en een reële schatting te kunnen maken van de in te zetten capaciteit?)
- Uitvoeren van de GEB-analyse (Gegevensbescherming Effect Beoordeling), ook bekend als PIA (Privacy Impact Analyses) of DPIA (Data Protection Impact Analyses). Naar aanleiding van de GEB kunnen risicomaatregelen worden genomen die borgen dat de feitelijke gegevensuitwisseling geen schade doet aan privacybelangen.
- Conformiteit aan het VUM-afsprakenstelsel. Het afsprakenstelsel formuleert alle aansluitvoorwaarden die van toepassing zijn op deelname aan het VUM-stelsel. De conformiteit aan het afsprakenstelsel zal mogelijk organisatorische aanpassingen vergen van de deelnemende organisatie. Ook zal de conformiteit worden getoetst voordat de feitelijke gegevensuitwisseling kan worden geoperationaliseerd.
- Kwaliteit van de gegevens. Van de deelnemers wordt verwacht dat de uitgewisselde vacature- en werkzoekendeprofielen actueel zijn en zo volledig mogelijk. Daarnaast wordt een kritische houding verwacht naar de toegepaste VUM-matchingprofielen wat betreft bruikbaarheid.
- Van de deelnemers aan de pilot wordt verwacht dat zij het programma VUM kritisch benaderen als het stelsel te veel ruimte laat voor misbruik van de centrale uitwisselingsvoorziening.
Wat mag de deelnemer verwachten van het programma VUM
- Een optimale informatievoorziening die voortdurend wordt bijgesteld naargelang de behoefte van de deelnemers aan de pilot
- Facilitering door het realiseren van een Impactanalyse op gegevens en werkprocessen
- Coaching en begeleiding bij de uitvoering van de GEB analyse (PIA)
- Coaching en begeleiding bij de implementatie van organisatorische en juridische aansluitvoorwaarden uit het VUM-afsprakenstelsel
- Advisering en begeleiding ter ondersteuning van de technische aansluiting op het VUM-stelsel
- Implementatietools en standaardformaten voor implementatie-activiteiten en ervaringsdeling
