Aanbevelingen Platform Toekomst van Arbeid voor nieuw kabinet
In de verkiezingscampagne was er weinig aandacht voor de arbeidsmarkt en het oplossen van het tekort aan personeel. En dat terwijl een goed functionerende arbeidsmarkt cruciaal is voor onze samenleving en economie. Om die reden heeft het Platform Toekomst van Arbeid (PTA) vijf voorstellen voor een nieuw regeerakkoord geformuleerd.
“Het is ongelofelijk dat de arbeidsmarkt in de campagne zo weinig aandacht kreeg,” zegt Petra van de Goorbergh, chef Werk bij de Argumentenfabriek en penvoerder van PTA. “Het tekort aan personeel is nu al groot en wordt door de vergrijzing in de komende jaren alleen maar groter. Bovendien heeft de overheid grote ambities op het gebied van de energietransitie, wonen en zorg. Die zijn alleen haalbaar met voldoende gekwalificeerd personeel. En tot slot is werk nog altijd de beste weg naar bestaanszekerheid. Het is dus bijzonder dat de arbeidsmarkt tijdens deze verkiezingen geen onderwerp van gesprek was.”
Investeren in mensen
De afgelopen jaren is al veel denkwerk verricht, stelt Van de Goorbergh. “In het Platform Toekomst van Arbeid werken ABU, Cedris, OVAL, NRTO en het Verbond van Verzekeraars samen. Drie jaar geleden hebben wij – in het verlengde van de commissie-Borstlap – het rapport Investeren in mensen gepubliceerd. Daarin zijn bouwstenen uitgewerkt over werken, leren en verzekeren. Mede op basis hiervan is in 2021 het middellangtermijnadvies van de SER verschenen. Dat advies is door minister Van Gennip deels omgezet in wetgeving.”
Ondanks de stappen die door minister Van Gennip zijn gezet, zijn er nog grote uitdagingen op de arbeidsmarkt, constateert Van de Goorbergh. “PTA heeft daarom vijf voorstellen voor een nieuw kabinet geformuleerd. Met als doel om de arbeidsmarkt verder te versterken en structurele oplossingen te bieden voor de personeelskrapte, de mismatch en het benutten van het onbenut arbeidspotentieel.”
Aanbevelingen
Als eerste roept het platform op om meer te investeren in een leven lang ontwikkelen. Van de Goorbergh: “Wij pleiten voor een persoonlijke ontwikkelrekening voor alle werkenden. Om ervoor te zorgen dat mensen hun hele leven fit voor de arbeidsmarkt blijven.” Daarnaast doet PTA het voorstel om uitzendarbeid, oproepcontracten, tijdelijke contracten en zzp beter te reguleren. “Om te voorkomen dat er een disbalans op de arbeidsmarkt ontstaat, is het belangrijk dat het SER-MLT-advies in zijn geheel en gelijktijdig wordt ingevoerd,” aldus Van de Goorbergh.
“Als de arbeidsmarkt niet wordt vlot getrokken, leidt dat tot stilstand van onze economie en zijn de gevolgen voor de bestaanszekerheid van mensen groot.”
Petra van de Goorbergh, chef Werk bij de Argumentenfabriek en penvoerder van PTA
Ook pleit het Platform Toekomst van Arbeid voor een solidaire en activerende inkomensbescherming. “Er moet een goede inkomensbescherming zijn bij werkloosheid en arbeidsongeschiktheid,” zegt Van de Goorbergh. “Maar wat ons betreft moet die uitkering een springplank zijn. Dus als iemand zijn individuele ontwikkelbudget inzet om weer aan de slag te gaan, is de uitkering voor een bepaalde periode hoger. Lever je geen inspanning, dan is je uitkering vanaf het begin lager.” Om te zorgen dat iedereen kan meedoen op de arbeidsmarkt, wil PTA bovendien basisbanen creëren. “Toen wij dit idee enkele jaren geleden lanceerden, was de krapte nog niet zo groot. Wij denken dat er momenteel voor kwetsbare mensen, met de juiste begeleiding, een reguliere baan beschikbaar is. Maar er is altijd een groep voor wie dat niet geldt. Denk bijvoorbeeld aan mensen met psychische klachten die eerst werkfit moeten worden. Voor die categorie mensen zou er een basisbaan moeten zijn.”
Het Werkhuis
De laatste aanbeveling van het platform betreft het Werkhuis. “Wat ons betreft komt er in elke regio een dergelijk Werkhuis. Werkgevers, werkenden en werkzoekenden kunnen daar terecht voor advies over werk, opleiding en inzetbaarheid. Dus één laagdrempelig loket, zowel fysiek als online. Waarbij kandidaten als het nodig is, worden doorverwezen naar de juiste dienstverlening van publieke en private partijen. Daarbij is van belang dat de governance van zo’n Werkhuis in elke regio gelijk is. Het Werkcentrum Rijnmond is wat dat betreft een mooi voorbeeld.”
Wij hopen dat het nieuwe kabinet serieus met onze aanbevelingen aan de slag gaat, besluit Van der Goorbergh. “Als de arbeidsmarkt niet wordt vlot getrokken, leidt dat tot stilstand van onze economie en zijn de gevolgen voor de bestaanszekerheid van mensen groot. Verder zal het leiden tot een nog hogere werkdruk bij huidige werknemers, waardoor meer mensen uitvallen en het langdurig verzuim stijgt. En ook de ambities op het gebied van wonen, zorg en de energietransitie komen dan niet van de grond. De urgentie is dus hoog. De plannen liggen er. Nu is het een kwestie van doorpakken.”
Vijf aanbevelingen aan een nieuw kabinet:
- Geef alle werkenden de beschikking over een individuele ontwikkelrekening om een leven lang ontwikkelen te stimuleren.
- Zet in op een betere regulering van uitzendarbeid, oproepcontracten, tijdelijke contracten en zzp op basis van het SER-MLT-advies en voer de wetgeving in zijn geheel en gelijktijdig in.
- Zorg voor een solidaire en activerende inkomensbescherming.
- Schep basisbanen voor mensen voor wie een reguliere baan lastig is.
- Creëer in elke arbeidsmarktregio één laagdrempelig loket waar werkenden, werkzoekenden en werkgevers terechtkunnen.
Werkcentrum Rijnmond: alle dienstverlening onder één dak
Afgelopen december is Werkcentrum Rijnmond van start gegaan. Het Werkcentrum geeft advies en hulp aan werkzoekenden, werkenden en werkgevers bij vragen rondom werk, het voorkomen van werkloosheid en bij-, om- en herscholing.
In Werkcentrum Rijnmond werken twintig partners samen onder één dak: waaronder UWV, gemeenten in de regio Rijnmond, werkgevers- en werknemersorganisaties, de uitzendbranche, onderwijsinstellingen, vakbonden, opleidingsinstellingen, WerkgeversServicepunt Rijnmond en Beroepsonderwijs Bedrijfsleven. Het bijzondere aan deze brede samenwerking is dat alle partijen, met hun eigen dienstverlening de schouders zetten onder het Werkcentrum. “De ABU juicht dit initiatief in Rijnmond toe,” zegt directeur Jurriën Koops. “Het zorgt ervoor dat werkzoekenden en werkgevers met vragen over werk op een laagdrempelige manier bij één loket terechtkunnen. De kracht van dit initiatief is dat het de complementaire dienstverlening van de diverse partijen op de arbeidsmarkt bundelt. Er is dus geen ‘wrong door’ meer.”
De uitdagingen op de arbeidsmarkt zijn groot, vervolgt Koops. “In veel sectoren zijn tekorten en is er een mismatch tussen vraag en aanbod. Tegelijk zijn er nog veel mensen die geen werk vinden. Het Werkcentrum biedt een kans om die mensen te helpen.” Vanuit de ABU zijn tien uitzendorganisaties bij het Werkcentrum aangesloten, vertelt hij. “Zij hebben de ervaring en expertise om iedereen die wil een kans op werk te bieden. Wij zijn dan ook graag partner binnen het Werkcentrum Rijnmond, zodat we met elkaar de weg naar werk kunnen vereenvoudigen en meer kansen creëren voor al die mensen die nu nog langs de kant van de arbeidsmarkt staan. Ik hoop dan ook van harte dat deze samenwerking in Rijnmond een voorbeeld voor andere arbeidsmarktregio’s zal zijn.”
Dit artikel verscheen in Uitzendwerk 1 – 2024