Hoe werkt loonbeslag?
Als een werknemer zijn privérekeningen niet betaalt, kan dit leiden tot een loonbeslag. Het beslag wordt gelegd door een schuldeiser bij wie uw werknemer schulden heeft gemaakt. De schuldeiser komt betaling van openstaande rekeningen na bij de werkgever. Het is verplicht als werkgever om mee te werken. Dat is gebonden aan bepaalde wet- en regelgeving. Hoe werkt een loonbeslag?
Wat is een loonbeslag?
Een loonbeslag is een zogeheten derdenbeslag: het beslag wordt onder een derde – de beslagene – gelegd. De primair betrokken partijen bij een loonbeslag zijn de werknemer en een schuldeiser. De derde partij is in dit geval de werkgever. De schuldeiser is de partij waar de werknemer schulden heeft gemaakt en om die reden een vordering heeft op de werknemer.
De schuldeiser kan afkomstig zijn uit het publieke domein (bijvoorbeeld de Belastingdienst) of het private domein (bijvoorbeeld een telecomprovider). Dit bepaalt welk wettelijke regime van toepassing is en of er sprake is van een loonvordering, loonbeslag of derdenbeslag. Niet iedere vordering die een schuldeiser kan claimen, verloopt dus via dezelfde route. Deurwaarders hanteren verschillende termen die op hetzelfde neerkomen: het leggen van beslag op het loon van de werknemer.
Wanneer wordt een loonbeslag gelegd?
Deurwaarders raadplegen eerst het digitaal beslagregister voordat ze overgaan tot een verzoek om informatie richting de werkgever. In dit beslagregister kunnen gerechtsdeurwaarders lopende beslagleggingen inzien. Dit om te voorkomen dat er onnodig beslag wordt gelegd en er additionele kosten worden gemaakt door werkgever en deurwaarder. Als de conclusie getrokken wordt dat het beslag kan worden gelegd, ziet het proces er op hoofdlijnen als volgt uit.
Verzoek om informatie
Als een deurwaarder loonbeslag wil opleggen, stuurt hij de werkgever een verzoek om informatie via een formulier ‘Verklaring derdenbeslag’. Deze verklaring heeft tot doel de deurwaarder actueel inzicht te geven in het loon van de werknemer en eventuele andere bedragen die de werknemer ontvangt. Tegelijkertijd is het ook een controle om vast te stellen of de schuldenaar nog werkzaam is bij de derde, en de schuldeiser zich aan het juiste adres meldt. De deurwaarder gebruikt deze informatie om te bepalen op welke bestanddelen en tot welke hoogte beslag kan worden gelegd op het salaris. Het invullen en inzenden van de verklaring is verplicht. Doet de werkgever dat niet of niet tijdig (binnen vier weken), dan loopt hij het risico zelf te worden gedagvaard en zelf veroordeeld tot betaling van het gehele bedrag waarvoor het beslag is gelegd.
Dit zit zo. Wanneer de werkgever zijn verplichtingen aangaande het loonbeslag niet nakomt en het loon toch maandelijks volledig aan de werknemer (schuldenaar) uitkeert, dan pleegt de werkgever juridisch gezien een onrechtmatige daad. In dat geval kan de schuldeiser de werkgever aansprakelijk stellen voor het bedrag van de gehele vordering die de schuldeiser op de werknemer heeft én voor de wettelijke rente en de proces- en verhaalkosten.
TIP
Op de website financieelfittewerknemers.nl is een overzichtelijk stappenplan gegeven bij loonbeslag inclusief te ondernemen acties
Loonbeslag en beslagvrije voet
De deurwaarder verzoekt om een deel van het salaris van de schuldenaar over te maken. Het overige deel heet de beslagvrije voet. De beslagvrije voet is het deel van het inkomen dat de werknemer mag houden voor de vaste lasten en om van te leven. Denk hierbij aan uitgaven voor primaire levensbehoeftes zoals voeding, woonlasten en de betaling van de premie voor de ziektekostenverzekering. Op de beslagvrije voet kan dus geen beslag worden gelegd.
De hoogte van de beslagvrije voet is onder meer afhankelijk van de burgerlijke staat van de werknemer, de omvang van het gezin en het eventuele inkomen van de partner. De deurwaarder stuurt een vragenlijst uit aan de schuldenaar (uw werknemer) om de status hiervan te kunnen bepalen. Zowel werknemer als werkgever (indirect) hebben er baat bij dat deze informatie juist is. Wijs uw werknemer hierop en help hierbij wanneer nodig. Vaak lukt het schuldenaren niet om regie te houden op uitstaande verzoeken en deze op tijd en helemaal na te komen.
Verder geldt dat een schuldeiser beslag kan leggen op het basissalaris van de werknemer en daarnaast op vakantiegeld, bonussen, een dertiende maand en de eindejaarsuitkering. De schuldeiser mag echter geen beslag leggen op onkostenvergoedingen.
Mutaties derdenbeslag
Als er loonbeslag is gelegd, moet de werkgever maandelijks dus een deel van het loon aan de deurwaarder overmaken. Dit kan tot gevolg hebben dat de werknemer het financieel nog moeilijker krijgt. Daardoor kan het gebeuren dat deze meerdere rekeningen niet op tijd kan betalen. Dit leidt weer tot meer schuldeisers, die ook weer beslag leggen op het loon.
Dit domino-effect kan worden voorkomen wanneer de werknemer een goed beeld krijgt van zijn inkomsten en uitgaven. Een (onafhankelijke) budgetcoach kan uw werknemer helpen het gewenste inzicht te verkrijgen.
Wanneer er toch sprake is van meerdere schuldeisers, is de schuldeiser die het eerst beslag heeft gelegd op het loon verantwoordelijk voor een eerlijke verdeling van het totale in beslag genomen loon. De eerste schuldeiser moet ook onderzoeken of er schuldeisers zijn die voorrang hebben, zoals de Belastingdienst of UWV. In de praktijk regelt de deurwaarder van de eerste schuldeiser dit en informeert u hierover.
Beëindiging derdenbeslag
Logischerwijs wordt het loonbeslag opgeheven wanneer de gehele vordering voldaan is, of wanneer het dienstverband van uw werknemer eindigt. Wanneer er geen sprake is van beëindiging van het dienstverband, wordt u als werkgever geïnformeerd wanneer de vordering is voldaan. Stop dus niet zelfstandig met het loonbeslag.
