In 12 weken een monteur: de Beroepentuin Twente leidt snel en praktisch op tot krapteberoepen in de techniek
Waar haal je toch die technische medewerkers vandaan? Een vraag die menig ondernemer hoofdbrekens kost. Zo niet de Twentse uitzender Marco van den Berg. “Bij De Beroepentuin Twente,” zo luidt zijn antwoord. “Ik kan nu veel beter voldoen aan de vraag van mijn klanten.”
Net zoals in de rest van Nederland, is de krapte in Twente groot. Voor technische beroepen staan de meeste vacatures open. Marco van den Berg, directeur van Gemar Twente, herkent dat beeld. “Als technisch uitzender doen we al langere tijd zaken met de grote energiereuzen. Sinds we in de energiesector zijn begonnen in 2012, zijn we er nooit meer weggeweest. Nu ook in het oosten de energietransitie goed op stoom komt, is de vraag extra groot. Er is in diverse technische beroepen bijvoorbeeld een schreeuwend tekort aan monteurs. De Beroepentuin is het antwoord op die uitdaging. Het is een heel mooi initiatief dat ervoor zorgt dat ik veel beter aan mijn klantvraag kan voldoen.”
In 10 weken een diploma
De Twentse Beroepentuin is onlangs geopend. In deze nagebootste werkplaats, een soort carrousel van technische beroepen, kunnen kandidaten twee weken lang naar hartenlust snuffelen, om vervolgens hun ideale beroep te kiezen. Met garantie op een baan. Marike Bezema, regiomanager van De Beroepentuin Twente: “Nadat kandidaten hun keuze hebben gemaakt, leren ze in 10 weken tijd het vak. Ze worden daarbij intensief begeleid door onze leermeesters. Na afloop van die 10 weken heeft de deelnemer mbo-1-diploma, en soms zelfs al deelcertificaten voor mbo-2.”
Wat De Beroepentuin ook biedt achter de schermen van die carrousel, is een nauwe samenwerking van werkgevers en (onderwijs)partners. Bezema: “Onze missie is om voor nieuwe instroom te zorgen en daarmee personeelstekorten in de techniek- en energiesector op te lossen én om kansen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Wij bieden de kortste route naar betaald werk.”
Over de Beroepentuin
De Beroepentuin is in 2018 gestart in Rotterdam. Inmiddels zijn er ook tuinen in Utrecht, de Drechtsteden, Den Haag, Vlaardingen, Hoeksche Waard en Twente. Van de website www.beroepentuin.nl: We lossen personeelstekorten in de techniek- en energiesector op én creëren kansen voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. We bieden de kortste route naar betaald werk door kandidaten op te leiden tot hulpmonteurs in de energietransitie. Door nauwe samenwerking met werkgevers, UWV, overheden en onderwijsinstellingen, stemmen we vraag en aanbod af. Ons doel is impact creëren die verder reikt dan een baan, zodat we mensen kunnen helpen groeien en duurzaam werk vinden in sectoren met toekomstperspectief.
Toegesneden op marktvraag
Het is een uitkomst voor Van den Berg. “Er waren al 5 Beroepentuinen in Nederland. Maar in het oosten wilden we er ook graag een. Op dit moment zijn er twee leerlijnen; elektra en installatie. Nieuwe leerlijnen, afgestemd op het bedrijfsleven, kunnen snel ontwikkeld worden. De kracht van De Beroepentuin is dat de opzet heel praktisch en flexibel is, de lijnen zijn kort. Deze leerlijnen zijn volledig toegesneden op de vraag van de markt. Sterker: de leermeesters gaan op stage bij bedrijven om te zien wat ze doen en wat ze nodig hebben. Als ik weet dat een grote opdrachtgever over een halfjaar 10 monteurs voor een specifieke functie nodig heeft, dan wordt dat opgestart. Elke 2 weken kunnen kandidaten instromen.”
Extra aandacht
Kandidaten zijn onder anderen Oekraïners, statushouders, ex-gedetineerden, maar ook mensen die van beroep willen veranderen. De begeleiding is intensief. Bezema: “We letten op de werknemersvaardigheden van kandidaten. Op kleine, maar belangrijke dingen, zoals op tijd zijn. Als het nodig is, halen we je uit bed. Als een leermeester merkt dat iemand nooit brood bij zich heeft of er sprake is van schuldenproblematiek, zoeken we in het netwerk van partners naar oplossingen. Indien nodig voorzien we in taalonderwijs. Heeft iemand voor een bepaald onderdeel extra tijd nodig, dan krijgt hij dat.” Van den Berg: “Iedereen die nu nog niet werkt, heeft extra aandacht nodig. Hier krijgen ze die. Statushouders bijvoorbeeld kunnen vaak niet direct aan de slag; zij hebben (om)scholing en (vak)taalles nodig. Binnen 12 weken zijn ze aan het werk.” Bezema: “We blijven kandidaten ook volgen, minimaal een halfjaar lang. We willen ervoor zorgen dat iemand goed landt. Indien nodig scholen we bij of om. We schuiven niemand aan de kant, iedereen verdient de kans om te groeien.
Twente
De arbeidsmarkt in Twente loopt redelijk in de pas met die van de rest van Nederland, weet arbeidsmarktadviseur Laura Boers van UWV. “Je kunt beter vragen in welke sectoren geen krapte is. “De ICT en de agrarische sector kennen de grootste krapte in Twente, maar voor technische beroepen staan de meeste vacatures open. Het aanhoudende personeelstekort belemmert de groei van bedrijven. In het tweede kwartaal van 2024 stonden er 12.100 vacatures open. Het totaalaantal mensen in de WW bedroeg 5.940, van wie 2.220 langer dan 6 maanden.
Code Sociale Ondernemingen
Zo snijdt het mes aan twee kanten. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt worden snel opgeleid tot beroepen in kraptesectoren en ondernemers worden voorzien van hun broodnodige medewerkers. Bezema: “De Beroepentuin voldoet aan de Code Sociale Ondernemingen. We maken wel winst, maar die is puur om ‘adem te halen’. Wat wij voor mensen doen, betekent vaak veel meer voor ze dan alleen een baan. We geven zingeving, mensen voelen zich weer van toegevoegde waarde, worden onafhankelijker. We hebben een mooi netwerk van andere sociale ondernemers, zodat we naast een opleiding en baan ook andere puzzelstukjes die in iemands leven missen, proberen in te vullen.”
“Het is mooi dat ik nu beter aan de vraag van mijn klanten kan voldoen. Maar het mooiste is om mensen een kans te bieden.”
Marco van den Berg, directeur Gemar Twente
Enthousiaste minister
Uitdagingen zijn er ook, want de vraag naar (technisch) personeel lijkt welhaast oneindig. Bezema: “We werven via de socials, houden open dagen en zijn actief in de wijken.” Van den Berg: “We proberen steeds dichter bij kandidaten te komen en hen te verleiden. Dat lukt steeds beter. De naamsbekendheid van De Beroepentuin groeit. Het praat zich door. Steeds vaker krijgen we kandidaten via mond-tot-mondreclame. We bieden heel veel kansen en dat heeft een aanzuigende werking.” Wat ook helpt: een mooie folder van het ministerie van SZW. Bezema: “Zelf hadden wij geen brochure. Maar oud-minister Cora van Nieuwenhuizen was zo enthousiast over de innovatieve werkwijze van De Beroepentuin, dat ze er een heeft laten maken. Het ministerie vindt De Beroepentuin inspirerend voor alle arbeidsmarktregio’s in Nederland.”
‘Ik heb de monteurs’
Van den Berg: “Het is fijn dat ik nu beter aan de vraag van mijn klanten kan voldoen. In Twente zijn nog diverse projecten waarvoor nieuwe instroom nodig is. Maar het mooiste is om mensen een kans te bieden. Aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar ook aan die wiskundeleraar die een switch wilde maken en nu warmtepompmonteur is. Aan de eigenaar van drie pizzeria’s, die de coronatijd niet ‘overleefde’ en nu in de warmtetechniek zit. Nog elke dag is hij dankbaar voor zijn overstap. Dáár haal ik mijn energie uit.”
