Diversiteit en inclusie in verlof: Pinksteren, Keti Koti, of Holi Phagwa?
De een noemt het een ‘You Matter’-verlof, de ander een diversiteitsdag. Steeds meer werkgevers bieden hun medewerkers de ruimte om zelf te bepalen welke feestdag ze graag vrij willen hebben, of dat nu Divali is of Keti Koti.
Halima Özen is oprichter van De Inclusiefabriek en helpt organisaties diverser, inclusiever en gelijkwaardiger te worden. “Mede door de krapte op de arbeidsmarkt groeit het bewustzijn bij werkgevers. Steeds vaker worden cao’s herschreven en komt er ruimte om feestdagen tegen elkaar uit te ruilen. Maar ook buiten de cao is er veel mogelijk. Ga eens na: welke dagen zijn er? Wie heb ik in dienst? Welke behoeften zijn er? Werkgevers werpen vaak tegen dat ze niet met alle feestdagen rekening kunnen houden. Maar dat hoeft ook niet. Begin eens met te vragen welke dagen belangrijk zijn voor je medewerkers. Nog mooier: doe dat direct bij de onboarding.”
Het leven is leidend
Özen: “Met een open mindset zijn er legio mogelijkheden. Iemand die Eid al-Fitr (Suikerfeest, red.) wil vieren, kan misschien met Kerst doorwerken. Er zijn ook werkgevers die op bepaalde dagen het hele bedrijf sluiten. Of je kunt afspreken dat de ene helft van het personeel ’s ochtends werkt en de andere helft ’s middags. Nog een mogelijkheid is dat je iedereen een extra vrije dag naar keuze geeft.” Meer vrijheid in de keuze van verlofdagen is een relatief eenvoudig instrument om invulling te geven aan diversiteit en inclusie. Özen: “En dat zorgt weer voor blije medewerkers, een lager ziekteverzuim en meer commitment. Het helpt medewerkers om de beste versie van zichzelf te zijn. Meer vrijheid en flexibiliteit in verlofdagen past óók heel goed bij het gedachtegoed van generatie Z. Zij leven niet meer om te werken, maar werken om te leven.”
Nationale-Nederlanden
Twee jaar geleden verruimde Nationale-Nederlanden hun regeling voor buitengewoon verlof naar een ‘You Matter’-verlof; een verlof op maat om medewerkers te ondersteunen op momenten die ertoe doen. Denk aan rouw om een dierbare of het ondergaan van een gendertransitiebehandeling. Eerder al maakte de verzekeraar het ouderschapsverlof inclusief, zodat alle ouders en verzorgers een kans krijgen een band met hun kind op te bouwen, ongeacht de gezinsstructuur.
Halima Özen, oprichter van De Inclusiefabriek
“Met een open mindset zijn er legio mogelijkheden."
Keurslijf
De traditionele standaard voor feest- en verlofdagen is geënt op witte, christelijke, heteroseksuele werkenden. Het is als een strak gesneden jasje dat lang niet iedereen past en bovendien hopeloos uit de mode is. Dagen als Hemelvaart en Pinksteren hebben voor steeds minder mensen waarde, terwijl Keti Koti, Pride of Holi Phagwa wél betekenis hebben voor grote groepen werkenden. Özen: “Dit geldt niet alleen voor feestdagen, maar ook voor andere soorten verlof. Eén dag vrij om te trouwen? Drie dagen rouwverlof? Zeker bij een overlijden kan niet iedereen na drie dagen weer werken. Of neem mensen in transitie; daar is vaak helemaal geen regeling voor, dus moeten zij zich ziekmelden of vrije dagen opnemen. We moeten hier een dialoog over voeren. En dan niet zo zwart-wit zoals nu het geval is: er zit nog een heel spectrum aan mogelijkheden tussen het behouden van de status quo en het afschaffen van bepaalde feestdagen. Het belangrijkste is dat er meer flexibiliteit komt en dat je vertrekt vanuit de behoefte van de werkende.”
Vereenvoudiging
De afgelopen jaren is het wettelijk verlofstelsel steeds verder uitgebreid. Het huidige stelsel is onoverzichtelijk, aldus de SER, en de verlofregelingen zijn te complex. De SER adviseert het nieuwe kabinet daarom om de huidige verlofregelingen te vereenvoudigen en onder te brengen in een nieuwe Wet maatschappelijk verlof met drie pijlers: zorg voor kinderen, zorg voor naasten en persoonlijk verlof.