Frisse denkers: Geen hervormingen arbeidsmarkt zonder gelijk speelveld voor uitzenden en zzp
Margreet Drijvers, directeur PZO: “Kwetsbare mensen worden nu tot zzp’er gemaakt”
“Eens. Uitzenden wordt steeds meer onderworpen aan regels en dus duurder, waardoor zzp een vlucht neemt. Het leidt ertoe dat een teler voor de aardbeienpluk niet langer een uitzendkracht neemt, maar zegt: ‘Doe maar een zzp’er.’ Dat is een probleem voor uitzenders, maar een nog veel groter probleem voor deze vaak kwetsbare mensen aan de basis van de arbeidsmarkt. PZO is belangenbehartiger van ondernemende zzp’ers en vindt deze ontwikkeling absoluut geen goede zaak. Dit leidt tot een ongelijk speelveld en tot excessen, waardoor bijvoorbeeld zzp’ende arbeidsmigranten in een tentje in de modder mogen slapen en internationale uitzendkrachten fatsoenlijke huisvesting hebben. Wij zijn dus absoluut voor een gelijk speelveld, maar geloven niet dat de huidige voorstellen dat zullen bewerkstelligen. ‘Den Haag gelooft dat het duurder maken van zzp’ers – door de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering en de verdere afbouw van de zelfstandigenaftrek – een gelijk speelveld zal creëren. Maar tussen wie dan? De kwetsbare zzp’er kan die kosten niet bij de opdrachtgever neerleggen, die help je verder de armoede in. Je moet het speelveld tussen werkgevers en opdrachtgevers daarom gelijktrekken. Ons voorstel is om het ondernemerschap te beoordelen en een scherpe scheidslijn te trekken tussen wie zzp’er is en wie niet. Iemand moet dan anderhalf keer het minimumloon verdienen, minimaal 1.125 uur werken en meerdere opdrachtgevers hebben. Verdient iemand minder? Zoals die aardbeienplukker? Dan moet de opdrachtgever premies gaan betalen. Deze criteria zijn objectief en dat maakt handhaving door de Belastingdienst makkelijker. En vooral: het beschermt werkende armen.”
Liesbeth Griffioen, CEO AETHON: “De scheefgroei dreigt nog groter te worden”
“Ik ben het eens met de stelling. Let wel: ik ben zeker niet tegen zzp. Mensen die een bewuste, weloverwogen keuze maken om zzp’er te worden, goed geëquipeerd zijn om als zelfstandige te werken én zich realiseren dat er ook risico’s aan verbonden zijn: prima. Waar het echter mis gaat, is bij die eerste ‘z’, van zelfstandigheid. Er is een groep zzp’ers waar die zelfstandigheid dubieus is. Werkgevers maken soms misbruik van de zzp-constructie. Ik herken het verhaal van Drijvers, over de teler die liever een zzp’er inhuurt voor de aardbeienpluk dan een uitzendkracht. Er is een scheefgroei op de markt, die alleen maar groter wordt als de hervorming van zzp op de lange baan wordt geschoven. Er moet een gelijk speelveld komen, met duidelijke regels en handhaving. Het is een goed plan om het inkomen van een zzp’ er een criterium te laten zijn van ‘zzp-schap’. Of dat anderhalf keer het minimumloon moet zijn, daar kun je over discussiëren. In elk geval moet een zelfstandige voldoende geld opzij kunnen leggen voor verzekeringen, pensioen en tijden van recessie. Goede voorlichting over de risico’s is daarbij ook belangrijk. Ondertussen hebben werkgevers hier zelf ook een verantwoordelijkheid in. Je moet je afvragen of je voor een dubbeltje op de eerste rang wilt zitten, of dat je zegt: dit is een schijnzelfstandige. Dit vinden we niet goed, niet menselijk. Deze persoon is beter af in dienstverband. Dan ga je netjes met je mensen om.”
De ABU over het gelijke speelveld
De ABU staat achter de plannen om de arbeidsmarkt te hervormen, zoals in het SER-advies is opgenomen. Daarbij is het belangrijk dat – naast uitzendwerk – gelijktijdig ook andere vormen van flexibele arbeid in lijn met dat advies geregeld worden, omdat anders
de opstap- en allocatiefunctie van uitzenden onder druk komt te staan. De ABU pleit er daarom voor dat de regelgeving voor flexibele arbeidsrelaties in samenhang, integraal en gelijktijdig ingevoerd worden.
