Inzicht in de wereld van werk op Schiphol
“Bedrijven moeten ruimte krijgen voor goed werkgeverschap
Schiphol wil geen low cost-luchthaven meer zijn en investeert in betere arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden voor de ruim 70.000 medewerkers. De uitzendbranche helpt bij het vormgegeven van de kwaliteit van werk.
“Jaarlijks verplaatst Schiphol 71 miljoen passagiers en 1,38 miljoen ton vracht. Om alles goed te laten verlopen, is een complexe keten van aan elkaar geschakelde diensten en processen nodig,” zegt Maurice Rojer, Senior Manager Industrial Relations bij de Schiphol Group. “Als iemand bijvoorbeeld met de auto naar Schiphol komt, dan kan diegene parkeren op de 45.000 plekken tellende parkeerlocatie. Die locatie wordt beheerd door een speciaal ingehuurd bedrijf. Vervolgens gaat de passagier door naar de incheckbalie of bagage-afgifte, waar de luchtvaartmaatschappijen of bedrijven die ze daarvoor inhuren de afhandeling doen. De Koninklijke Marechaussee zorgt voor de paspoortcontrole en algehele veiligheid op de luchthaven. Daarna moeten passagiers door de beveiliging, waar vijf bedrijven voor ingehuurd worden met in totaal 4.000 beveiligers. En vervolgens wacht een veelheid aan horeca en winkels, die allemaal geëxploiteerd worden.”
Gigantisch ecosysteem
Na de beveiliging is het werk nog niet achter de rug. Voor de luchthaven is dit slechts het begin, maakt Rojer duidelijk. “Denk aan het schoonhouden van de 650.000 m2 luchthaven, waarvoor we samenwerken met vier schoonmaakpartijen. De platforms waar de vliegtuigen aankomen en vertrekken en waar getankt en gesleept moet worden. Het regiecentrum dat de passagiersstromen in de gaten houdt om de veiligheid te kunnen waarborgen. De luchtverkeersleiding die alle vliegtuigen van en naar Schiphol begeleidt. De bedrijven die de vliegtuigcatering en -schoonmaak verzorgen. En de 1.500 ingehuurde passagiersassistenten die de niet-mobiele passagiers naar de gate helpen. Schiphol is een gigantisch ecosysteem van samenwerkende ketenpartners.”
Ontevreden reizigers
In totaal werken er 71.090 mensen op de Amsterdamse luchthaven, van wie 5.400 uitzendkrachten. Op Schiphol zijn zo’n 84 uitzendorganisaties actief. Hoe belangrijk al deze medewerkers zijn, bleek in 2022 toen het misging tijdens de zogenoemde ‘zomerchaos’. “Het hele systeem, van beveiliging tot afhandeling, piepte en kraakte. Met lange wachtrijen, geannuleerde vluchten en ontevreden reizigers tot gevolg. Tijdens corona was veel personeel vertrokken, omdat er geen werk meer voor hen was. Toen in 2022 het aantal vluchten weer toenam, bleek het ontzettend lastig om voldoende mensen aan te trekken,” aldus Rojer. “We werden met onze neus op de feiten gedrukt, werken op Schiphol moest snel aantrekkelijker worden. Sinds vorig jaar is ‘kwaliteit van werk’ daarom een van onze strategische pijlers.”
“Onze uitzendkrachten zijn een belangrijke schakel in de Schiphol-keten”
“Kwaliteit van werk is ook voor ons ontzettend belangrijk. We willen graag dat onze uitzendkrachten lekker in hun vel zitten, goed werk leveren en ’s avonds gezond weer naar huis gaan. Vandaar dat onze 800 cargomedewerkers, bagagemedewerkers en platformmedewerkers veel persoonlijke aandacht krijgen. Schiphol is een dynamische en aantrekkelijke werkomgeving. Maar de screening die nodig is om er aan de slag te gaan, is behoorlijk pittig. Daarom nodigen we alle kandidaten hier fysiek uit om hen te faciliteren met de digitale formulieren en toetsen. Ook na de start in de baan houden we vervolgens veel contact. We maken rondes op de werkvloer en vragen hoe het gaat. Zijn er aanpassingen nodig die het werk makkelijker maken? Heeft iemand behoefte aan meer variatie? Of is er behoefte om een cursus of opleiding te doen? We zien onze uitzendkrachten als een belangrijke schakel in de Schiphol-keten en dat willen we hen ook laten voelen.”
- Diny Heslinga, Unit Leader Manpower Nederland
Betere arbeidsomstandigheden
“We hebben arbeidsvoorwaarden van werknemers in de keten verbeterd, bijvoorbeeld door een zomertoeslag, arbeidsmarkttoeslag en een goede reiskostenvergoeding. Maar ook de rustruimtes hadden een broodnodige opknapbeurt nodig, omdat ze niet goed onderhouden waren. Al dat soort aspecten hebben we in beeld gebracht om te zien wat er beter kon,” vertelt Rojer. “Ook qua arbeidsomstandigheden was een flinke inhaalslag nodig. Op de platformen werden medewerkers te veel blootgesteld aan schadelijke stoffen door de uitstoot van voertuigen en vliegtuigen. Dus zijn we met elektrische vervoermiddelen gaan werken. En last but not least zijn we bezig mechanische tilhulpen aan te schaffen voor alle werkplekken in de bagagehallen, om de fysieke belasting in de bagageafhandeling te verminderen.”
Uitzenders onmisbaar
Die investering in de kwaliteit van werk vroeg om een investering van tientallen miljoenen euro’s, vertelt Rojer. “Van low cost-luchthaven maken we nu de omslag naar kwaliteitsluchthaven. Daar hangt echter wel een prijskaartje voor de reiziger aan. We willen voorkomen dat het ten koste van de kwaliteit van het werk van medewerkers gaat. Bedrijven op Schiphol moeten alle ruimte krijgen voor goed werkgeverschap. Onder andere ook met interessant en afwisselend werk, loopbaanperspectieven en genoeg uren voor een volwaardige baan, bijvoorbeeld door multi-inzetbaarheid. Uitzenders zijn met hun kennis en expertise daarbij onmisbaar. Als geen ander hebben zij het overzicht van alle werkmogelijkheden en ontwikkelingen. Vandaar dat we sinds kort rondetafelgesprekken organiseren met de uitzendbureaus die actief zijn op Schiphol, ook in samenwerking met de ABU. Want gezamenlijk moeten we de kwaliteit van werk op Schiphol vormgeven.”
“Multi-inzetbaarheid kan de sleutel zijn tot waardig werk met een leefbaar inkomen”
“Dat Schiphol serieuze stappen zet voor een verbetering van de kwaliteit van werk merken we aan betere arbeidsomstandigheden, door bijvoorbeeld de mechanische tilhulpen, maar ook door de organisatie van rondetafelgesprekken met alle uitzendbureaus op Schiphol en de ABU. Verschillende aandachtspunten zijn daar al uit naar voren gekomen. Zo is het belangrijk dat flexkrachten zich onderdeel van het geheel voelen, bijvoorbeeld door dezelfde hesjes als andere medewerkers te dragen en dezelfde communicatie te ontvangen. Daarnaast hebben we benadrukt dat de screening te lastig is en te lang duurt. Niet alleen haken kandidaten regelmatig af, vanwege het feit dat het traject langer dan vier weken duurt. Het is bovendien moeilijk om twee opdrachten aan elkaar te koppelen, omdat dat om een dubbele screening vraagt. En dat terwijl multi-inzetbaarheid de sleutel kan zijn tot waardig werk met een leefbaar inkomen voor alle flexkrachten op Schiphol. Investeren in de kwaliteit van werk kost misschien meer, maar het betekent ook dat mensen langer voor je blijven werken.”
Ingrid van Hesteren, Business Director Inhouse Timing Uitzendbureau
