Sociaal ondernemer Marlies van Hilten: “Uitzenders zijn bij uitstek geschikt om de kloof op de arbeidsmarkt te dichten”
Onlangs nam Marlies van Hilten na zeventien jaar afscheid als directeur van Emma at Work. Onder haar leiding zijn liefst 1.600 jongeren met een chronische fysieke aandoening aan werk geholpen. Wat is de sleutel tot succesvol sociaal ondernemerschap?
In vogelvlucht
Marlies van Hilten was sinds de oprichting van Emma at Work in 2006 nauw betrokken bij de stichting. Onlangs nam ze afscheid als directeur. Voor ze bij Emma at Work startte, werkte van Hilten als (juridisch) adviseur en manager bij onder meer Vedior en Dactylo.
Wat voor organisatie laat u achter?
“Een non-profitorganisatie met een bevlogen en kundig team, die jaarlijks honderden jongeren met een fysieke aandoening begeleidt in hun route naar werk. We hebben een goede naamsbekendheid opgebouwd onder werkgevers en zo’n zestig grote, landelijke partijen structureel aan ons weten te verbinden.”
Niet alleen de doelgroep, maar ook de formule maakt Emma at Work tot een bijzondere organisatie.
“Emma is destijds gestart vanuit de uitzendformule. Het hoofd kindergeneeskunde van het Emma Kinderziekenhuis/AMC vond het belangrijk dat kinderen met een ernstige ziekte ook een goede kans op de arbeidsmarkt zouden krijgen. Vanuit Vedior mocht ik dit project mede opzetten. Maar het businessmodel werkte niet. Om break-even te draaien zijn grote volumes nodig of hoge marges. Emma at Work leent zich daar niet voor. Deze jongeren hebben stuk voor stuk maatwerk nodig. In de praktijk kwam het erop neer dat we executive search deden tegen uitzendtarieven van vakantiekrachten. Er was geen droog brood mee te verdienen, hoe gekwalificeerd en gemotiveerd de jongeren ook waren.”
“Ik denk van veel mensen verlangen naar vertraging. Maatschappelijke vertraging.”
En toen?
“We hebben lang geworsteld met de keuze of Emma at Work een onderneming of een goed doel zou moeten zijn. Lang heb ik geloofd in een hybride model. We zijn fondsen gaan werven en dreven voor zestig, zeventig procent op charitas, onder meer dankzij giften van de Postcodeloterij. Maar de omzet bleef laag. Een hybride onderneming runnen is ingewikkeld, omdat je verschillende doelen dient. Uiteindelijk vonden we de goede vorm, als sociale onderneming met een uitgebreide dienstverlening naar zowel kandidaten als werkgevers.”
Hoe werkt dat dan in de praktijk?
“We zijn een non-profitorganisatie. We hebben een commerciële aanpak, zonder de missie uit het oog te verliezen. Bedrijven en organisaties die werk willen maken van inclusiviteit, kunnen zich via een membership structureel aan ons verbinden. We bieden ze – onder (veel) meer – inspiratiesessies om begrip en draagvlak te creëren en ontmoetingsprogramma’s om kennis te maken met de jongeren. We willen zoveel mogelijk drempels wegnemen. Deze jongeren hebben veel meer hulp nodig bij het vinden van werk. We bieden individuele ontwikkelroutes, zoals mentor-programma’s bij opdrachtgevers. Mentor en mentee vormen zes maanden een koppel. Na die periode heeft het merendeel van de kandidaten een baan of nieuwe opleiding. Een membership is voor de werkgever overigens niet vrijblijvend en dus ook weinig geschikt voor ‘greenwashing’. Als je lid wordt, gaan we duwen. Echt aan de slag.”
“Een membership is voor de werkgever overigens niet vrijblijvend. Als je lid wordt, gaan we duwen. Echt aan de slag.”
De goede formule is gevonden. Was dat voor u een mooi moment om te vertrekken?
“Ik heb dit zeventien jaar met heel veel plezier gedaan. Het was hard werken, bouwen aan de organisatie. Nu er een duurzaam model staat, is het een perfect moment om te stoppen. Ik ben inmiddels 50 geworden; dat is een mooie leeftijd om na te denken over een nieuwe professionele uitdaging. Ook was ik wel toe aan wat rust, tijd en aandacht voor mezelf en mijn gezin. Ik denk nu na wat mijn volgende stap wordt. Ik ga erg ‘aan’ op onrecht, grote kans dat het wel weer iets maatschappelijks gaat worden.”
Wat verstaat u precies onder sociaal ondernemerschap?
“Het betekent dat je een bedrijf zo runt dat niet alleen je bankrekening er beter van wordt, maar ook je omgeving, de mensen, het milieu. En andersom moet je zorgen dat je de kosten betaalbaar houdt. Het is dus belangrijk dat beiden in orde zijn. Emma at Work is vertrokken vanuit ‘impact’: het overbruggen van de kloof tussen kwetsbare jongeren en bedrijven die inclusiever willen worden, maar niet goed weten hoe. Door een uitgekiend aanbod van advies en actie voor het bedrijfsleven gaat het nu ook aan de profit-kant de goede richting op.”
U gaf eerder aan dat niet alleen deze groep jongeren een kloof ervaart. Wat bedoelt u daarmee?
“De maatschappij is zo snel en hard geworden: lang niet iedereen kan meekomen. Er is een groeiende kloof tussen hen die dat wel kunnen en mensen die daar moeite mee hebben. Mensen lopen vast in de ratrace. Kijk eens hoeveel psychisch verwarde mensen er op straat lopen. We zijn roofbouw op onszelf aan het plegen. Heel lang heeft de euro boven alles gestaan, en niet: hoe gaat het eigenlijk met het milieu? Met de mensen? Ik denk dat we als maatschappij meer moeten investeren in arbeid. Als we zorgen dat iedereen mee kan doen en beter voor werkenden zorgen, dan dalen ook de kosten voor de zorg. We hebben iedereen nodig om een fijne samenleving te maken. Ik denk dat veel mensen verlangen naar vertraging. Maatschappelijke vertraging.”
Wat betekent dat voor het bedrijfsleven? Voor de uitzendbranche bijvoorbeeld?
“Dat is best lastig. De uitzendbranche draait veelal op modellen die zijn gebaseerd op marge en snelheid. De branche is erg gedigitaliseerd. Het gevaar bestaat dat je kandidaten als een soort eenheidsworst door een digitaal kanaaltje perst. Maar om de kloof te dichten, is juist meer maatwerk nodig. Ook uitzenders moeten soms vertragen. Ik denk dat de branche een zeer belangrijke rol kan spelen om iedereen mee te laten doen op de arbeidsmarkt, om de kloof te dichten. Wat een re-integratiebureau doet, kan een uitzender ook. Dan draait het niet langer alleen om het maken van een match, maar stel je je als consultant op richting je klant. Uitzenders zijn de experts van de arbeidsmarkt en kunnen bedrijven breed adviseren als het gaat om inclusiviteit en duurzame inzetbaarheid.”
Er zijn steeds meer uitzenders die dit soort maatwerk al leveren en oog hebben voor inclusiviteit en duurzame inzetbaarheid.
“Zeker! Deze onderwerpen worden in de hele samenleving nu breder gedragen. Dat is fijn om te zien. Maar kijk om je heen: er is nog een wereld te winnen. Er zijn nog te veel mensen die moeite hebben het hoofd boven water te houden, er staan nog te veel mensen langs de kant. De nieuwe generaties lijken zich bewuster van deze problemen, dat is hoopvol en maakt me optimistisch. Maar het duurt nog wel even voordat zij aan de macht zijn.”
