Succesvolle publiek-private samenwerking in kinderopvang: “Bied nieuwkomers een kans op werken op niveau”
Nederland heeft te maken met historisch grote personeelstekorten. Vooral binnen de kinderopvang wringt het. Om dit probleem aan te pakken, is er in de regio Zwolle een publiek-private samenwerking gestart. En met succes. Onlangs startte een pilot met Oekraïense ontheemden als groepshulp.
“Vacatures blijven lang openstaan. Personeel heeft veel keuze en daardoor hogere eisen. Ja, ook wij merken de effecten van de landelijke personeelstekorten,” zegt John Berendsen, locatiedirecteur bij Catent Kinderopvang. “We moeten daarom creatief zijn, vooral kijken naar de juiste instelling en talenten van mensen en proberen nieuwe doelgroepen aan te boren.” Oekraïense ontheemden zijn zo’n nieuwe doelgroep. Door publiek-private samenwerking van de sectortafel Kind & Educatie van de Human Capital Agenda Zwolle, Catent Kinderopvang en uitzendbureau Heroyam konden ze aan de slag. Hans Drijver, oprichter van Heroyam: “Er is zo’n onbenut arbeidspotentieel onder vluchtelingen, asielzoekers en statushouders. Mensen die talenten hebben en heel graag mee willen doen, staan nu langs de zijlijn. We willen hen een kans geven en tegelijkertijd iets doen aan de grote tekorten op de arbeidsmarkt.”
Erkenning diploma’s en taaleis
Anne-Marie Knottnerus, netwerkregisseur van de sectortafel Kind & Educatie van de Human Capital Agenda Zwolle: “Na uitgebreid en wetenschappelijk onderzoek hebben we voor deze pilot gekozen voor Oekraïense vluchtelingen die in hun eigen land al werkten met kinderen. Ze zijn vaak hoogopgeleid, spreken goed Engels en zijn makkelijk om te scholen.” Maar omdat buitenlandse diploma’s niet erkend worden in Nederland en er bovendien een strenge Nederlandse taaleis is in de kinderopvang, kunnen nieuwkomers niet direct aan de slag als pedagogisch medewerker. Knottnerus: “Ze starten daarom als groepshulp, met het idee op termijn door te groeien naar de functie van pedagogisch medewerker. Het is de perfecte manier om het werk in de Nederlandse kinderopvang in de vingers te krijgen, de taal te leren en te ondervinden of er een juiste match is. In de toekomst zouden we dit concept dan ook graag doorontwikkelen voor een bredere groep statushouders en met meer werkgevers in de regio.”
Ontzorgende rol
Werken met andere culturen en talen is voor werkgevers altijd spannend, vult Drijver van Heroyam aan. “Maar dat is nergens voor nodig. Werkgevers worden in deze pilot zoveel mogelijk ontzorgd. Wij zijn juridisch werkgever en nemen de risico’s op ons. We bieden intensieve begeleiding, werken met Oekraïens sprekende jobcoaches en regelen praktische zaken zoals vervoer. Daarnaast heeft de sectortafel Kind & Educatie van de HCA Zwolle gezorgd voor een aanvullende vergoeding vanuit het Expertisecentrum Nieuwkomers. De Oekraïense groepshulpen krijgen een cursus Nederlands en volgen bij het Deltion College een dag per week een maatwerk vooropleiding tot pedagogisch medewerker. Ze krijgen les over de ontwikkelingsfases van kinderen, cultuurverschillen en intervisie. Best pittig, alles bij elkaar. Maar ik heb nog nooit zulke gedreven uitzendkrachten gezien.”
Al tijdens de werving & selectie spatte het enthousiasme volgens Drijver van de kandidaten af. “We zochten naar een vrij specifiek profiel: Engels sprekend, ervaring met het werken met kinderen en wonend in de regio Zwolle. Maar binnen twee weken hadden we al dertig uitstekende kandidaten klaarstaan!” Ook Catent Kinderopvang is volgens Berendsen erg blij met de Oekraïense groepshulpen. “Ze werken hard en zijn enorm gemotiveerd. Ook al doen ze nog alleen het voorbereidende werk, onze medewerkers worden daar nu al door ontlast. Het is echt een welkome aanvulling. Maar dat niet alleen, ik zie het ook als een gezamenlijke maatschappelijke opdracht. Zou je zelf in deze omstandigheden zitten, dan wil je ook geholpen worden. Mijn boodschap aan andere werkgevers is dan ook: stel je open en geef deze nieuwkomers een kans op een baan op niveau. Het is bovendien een mooie kans om iets aan je personeelstekort te doen.”
Oekraïense uitzendkracht Viktoria Vusyk: “Ik ben enorm blij met deze kans”
“De eerste maanden nadat ik samen met mijn twee tieners Oekraïne verliet, waren op zijn zachtst gezegd uitdagend. Ik zocht naar werk, maar wilde dat wel graag op niveau doen. In mijn thuisland was ik meer dan vijftien jaar lerares Engels en conrector op een school geweest. Een schoonmaakbaantje zag ik daarom niet zitten. Ik kan van grotere betekenis zijn voor de maatschappij. Gelukkig zag ik een advertentie van Heroyam op Facebook. De vacature was me op het lijf geschreven. Inmiddels werk ik naar volle tevredenheid als groepshulp bij Catent en volg ik via Heroyam Nederlandse les en doe ik een vooropleiding voor pedagogisch medewerker. Ik ben enorm blij met deze kans. De begeleiding en steun die ik heb ervaren zijn geweldig, het heeft me echt geholpen mijn plek in Nederland te vinden. En het is zo fijn om weer in een schoolse omgeving aan het werk te kunnen zijn!”
Aanbevelingen voor een nieuw kabinet:
Groepshulpen in de kinderopvang zijn bovenformatief. Dat betekent dat er niet meer kinderen in een groep opgevangen mogen worden, ook al zijn er meer volwassen handen en ogen. En dat terwijl de groepshulp belangrijk is voor het verlagen van de werkdruk en het oplossen van de personeelskrapte in de kinderopvang. Maak de groepshulp daarom formatief, zodat er meer kinderen terechtkunnen en het lonend wordt om meer groepshulpen aan te nemen. En kijk ook specifieker naar de Nederlandse taaleis per groep. Voor de peutergroepen die bezig zijn met taalontwikkeling is Nederlands beduidend belangrijker dan voor oudere BSO-groepen.
Dit artikel verscheen in Uitzendwerk 1 – 2024