ABU: Algemene Bond Uitzendondernemingen

Selecteer thema

Technische sectoren komen met Aanvalsplan Arbeidsmarktkrapte

Artikel 08 december 2022 8 minuten leestijd

Technische sectoren komen met Aanvalsplan Arbeidsmarktkrapte

Vijf brancheorganisaties van de technische sectoren hebben begin november het ‘Aanvalsplan Arbeidsmarktkrapte Techniek, Bouw en Energie’ gelanceerd. In samenwerking met de overheid, vakbonden en het onderwijs moeten de komende jaren tienduizenden vacatures voor vakkrachten structureel worden ingevuld. Een forse opgave, waarvoor in tien jaar tijd één miljard euro beschikbaar komt.

“Er liggen een aantal grote maatschappelijke opgaven,” zo opent directeur van Koninklijke Metaalunie Jos Kleiboer het gesprek. “Op het gebied van de energietransitie en de woningbouw heeft het kabinet ambitieuze doelstellingen neergelegd. Die doelstellingen kunnen we alleen halen als er voldoende vakkrachten beschikbaar zijn.” Maar op dit moment zijn er zo’n 60.000 onvervulde vacatures en tot 2030 neemt die krapte nauwelijks af, vult directeur van Bouwend Nederland Joep Rats aan. “Als we onvoldoende technisch geschoolde mensen hebben, gaat er een streep door de verduurzaming en woningbouw, verliezen we innovatiekracht en kunnen we onze welvaart verliezen.” Om dat scenario te voorkomen is het Aanvalsplan Arbeidsmarktkrapte gelanceerd. Rats: “Ik denk dat we trots mogen zijn op dit unieke plan, waarbij vijf sectoren ervoor gekozen hebben om intersectoraal te gaan samenwerken. De opgaven zijn zo groot dat sectorale oplossingen geen soelaas meer bieden. Gezamenlijk moeten we het tekort de komende jaren kunnen oplossen.”

Hoofdpunten van het Aanvalsplan Techniek

· Een beoogde investering van 1 miljard euro in de komende tien jaar.

· Met als doel om meer mensen aan te trekken en te behouden voor de techniek.

· Een tienjarige werk- en ontwikkelgarantie voor nieuwe werknemers.

· Productiviteitsverhoging door robotisering en digitalisering.

· Het opzetten van Techniekcentra in de regio, zodat iedere jongere en zij-instromer op (brom)fiets afstand techniekonderwijs kan volgen.

· 1.000 extra (hybride) docenten voor het technisch onderwijs.

· Meer kansen voor statushouders.

· Werving (Roemer-proof) van tijdelijke vakkrachten van buiten de EU.

"Iedereen die ervoor kiest om in een van onze sectoren te gaan werken, bieden we een tienjarige werk- en ontwikkelgarantie.”

Jos Kleiboer, directeur Koninklijke Metaalunie

Drie pijlers

Het aanvalsplan heeft drie pijlers, licht Kleiboer toe. “Allereerst willen we dat er meer mensen kiezen én behouden blijven voor de techniek. Hiervoor wordt onder meer ‘de Gouden Poort’ opgezet. Dat is een centrale plek voor informatie over begeleiding bij een loopbaan in de techniek, bouw en energie. Iedereen die ervoor kiest om in een van onze sectoren te gaan werken, bieden we een tienjarige werk- en ontwikkelgarantie.” De tweede pijler van het plan is gericht op een productiviteitsoffensief. Rats: “Door robotisering en digitalisering moet het aantal benodigde technici worden teruggebracht met 25.000 per jaar. Verder willen we statushouders meer kansen bieden. En pleiten we voor een ‘vakkrachtenregeling’, waarbij de overheid het mogelijk maakt om tijdelijk vakkrachten van buiten de EU te werven. Dat willen we ‘Roemer-proof’ doen, door ze een baan, een goed inkomen en huisvesting te bieden.”

“Ik nodig de uitzendbranche uit om mee te doen en te kijken hoe zij kunnen helpen bij de realisatie van dit plan.”

Joep Rats, directeur Bouwend Nederland

Onorthodoxe aanpak

De komende tien jaar wordt door de vijf brancheorganisaties 500 miljoen euro in het aanvalsplan geïnvesteerd, maakt Kleiboer duidelijk. “We vragen aan de overheid om die inzet te verdubbelen, tot 1 miljard totaal. Met een gezamenlijke en onorthodoxe aanpak kunnen we ervoor zorgen dat we de maatschappelijke uitdagingen realiseren en het verdienvermogen van Nederland versterken.” Maar dat er een forse opgave ligt, daar zijn beide directeuren het over eens. Rats: “Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Het is daarom essentieel dat het kabinet ruimte geeft om werknemers van buiten de EU naar ons land te laten komen. Ook is het belangrijk dat we echt iets gaan doen aan het lerarentekort in het technisch onderwijs. Dat willen we doen door vanuit het bedrijfsleven 1.000 extra (hybride) docenten beschikbaar te stellen. En tot slot ligt er een uitdaging om belemmeringen in onze eigen cao’s en belemmeringen voor intersectoraal opleiden weg te nemen.”

Volgens de directeuren kan dit plan niet worden uitgevoerd zonder actieve deelname van de werkgevers uit de vijf sectoren. Zonder hen gaat het niet lukken om de arbeidsmarktproblematiek op te lossen. Rats: “Daarnaast doen we een beroep op overheden, onderwijs- en kennisinstellingen, vakbonden en anderen. De uitdaging in deze krappe arbeidsmarkt is zo groot dat we ieders hulp en kennis kunnen gebruiken. Dat geldt dus ook voor de uitzendbranche en de specifieke kennis op het gebied van werving, selectie en matching. Ik nodig de branche uit om mee te doen en te kijken hoe uitzendorganisaties behulpzaam kunnen zijn.” Daarbij is het volgens Kleiboer wel van belang dat de uitzendbranche voldoende oog heeft voor de werknemersbelangen. “Dit aanvalsplan wordt gedragen door werkgevers- en werknemersorganisaties. Ons doel als sociale partners is om een structurele en duurzame beweging in gang te zetten. Dus is het van belang dat ook uitzendarbeid op een duurzame manier kan worden ingezet.

Frank van de Werff, directeur DM-groep:

“Laten zien dat werken in de techniek een fantastische keuze is

“De technieksector staat onder hoogspanning. We vissen allemaal in dezelfde vijver en uitzendkrachten en zzp’ers hebben de opdrachten voor het uitzoeken. De dreigende vergrijzing en ontgroening is jarenlang genegeerd, wat inmiddels zorgt voor te veel uitstroom en te weinig instroom. Bovendien heeft de technieksector geen sexy imago en er is te laat gestart met innoveren. Zou er meer gerobotiseerd en geautomatiseerd worden, dan zijn er minder mensen nodig én wordt het vak voor jongeren aantrekkelijker. Gelukkig zijn vmbo-scholen aan de slag gegaan en kiezen meer leerlingen voor het profiel PIE (Produceren, Installeren en Energie). Daar hopen we de komende jaren profijt van te hebben en daardoor meer instroom in de technische opleidingen te genereren. Ook via Metalent en onze eigen bedrijfsvakschool MTEC+ doen we er alles aan om zoveel mogelijk jongeren enthousiast te maken voor een baan in de techniek. In november organiseerden we onder andere ‘Metalent on Tour’, waarbij we leerlingen vier dagen lang lieten zien hoe mooi werken in de techniek is. We kregen bijna duizend aanmeldingen! Daarnaast zetten we ons in om via zij-instroom statushouders, langdurig werklozen en mensen met een ander beroep om te scholen en duurzaam aan het werk te helpen. Wij doen er alles aan, maar het is allemaal zinloos als werkgevers hun rol in het proces niet oppakken. Ook zij moeten de deuren open durven zetten en investeren in talent. Samen moeten we laten zien dat werken in de techniek een fantastische keuze is.

Linda Hopmans, directeur Techniek, Bouw & IT Randstad:

“We moeten anders naar talent kijken”

“Krapte en schaarste in de technieksector? Ik denk eerder dat er vooral sprake is van een mismatch. Er zijn genoeg mensen die aan de slag willen, ze missen alleen de juiste vaardigheden. Helaas kijken we in Nederland nog steeds naar wat voor werk of opleiding iemand gedaan heeft, in plaats van naar wat hij of zij zou kunnen. Met Randstad Vakopleidingen hebben we een programma opgezet om zoveel mogelijk mensen te laten leren. Vorig jaar zijn er in Nederland bij Randstad Groep meer dan 14.000 mensen opgeleid, van korte cursussen voor een heftruckcertificaat tot volwaardige mbo- of hbo-opleidingen. We proberen daarmee een oplossing te bieden voor de schaarste en de switch te maken van cv naar talent. Wie ben je, wat wil je en wat kun je? Bij Randstad Techniek volgt momenteel 25 procent van de werkenden een opleiding. Dat is iets waar we heel trots op zijn, maar onze ambitie reikt verder. We willen talenten duurzaam ontwikkelen in plaats van rondpompen in de sector. We zorgen middels opleidingen dat mensen nu én in de toekomst de juiste vaardigheden en competenties hebben. We maken hierdoor mensen weerbaar en wendbaar op de arbeidsmarkt. Onze rol is om te kijken wat er nodig is op de arbeidsmarkt en mensen stimuleren zich in die richtingen te ontwikkelen. In het Aanvalsplan Techniek staan een aantal mooie plannen waar wij graag een steentje aan bijdragen, bijvoorbeeld door het faciliteren van zij-instroom. Samenwerking is daarin erg belangrijk. Met opleiders én bedrijven. Ook zij moeten anders naar talent gaan kijken.”

Gerelateerde artikelen