OCTAS-advies is goed begin, maar het echte werk komt nog
Vorige week bood de commissie-OCTAS haar adviesrapport over de toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel aan demissionair minister Van Gennip aan. Hierin worden drie varianten geschetst voor het stelstel van de toekomst. De ABU heeft eerder bij de commissie-OCTAS gepleit voor een sociaalzekerheidsstelsel dat ongeacht contractvorm sociale bescherming biedt aan alle werkenden. Dit vereist een contractneutraalsysteem dat werkzekerheid waarborgt en mensen actief naar passend werk begeleidt. Een contractneutraalstelsel brengt meer balans in de arbeidsmarkt, doordat er een gelijker speelveld tussen werkenden en zzp’ers wordt gecreëerd. De ABU vindt het positief dat dit terugkomt in alle scenario’s. Daarnaast is het positief dat in een van de voorgestelde scenario’s een stevig accent ligt op werk. Een stelsel met aandacht voor het activeren van mensen zorgt ervoor dat meer mensen weer mee kunnen doen aan het arbeidsproces.
Kritisch is de ABU op de wachttijd van de eerste twee ziektejaren die niet wordt aangepakt in de drie scenario’s. Deze wachttermijn is – ook in vergelijking met andere EU-landen – buitengewoon lang en daarnaast bewerkelijk voor werkgevers. Eerder heeft de ABU bij de commissie-OCTAS benadrukt dat het van groot belang is om mensen juist zo snel mogelijk te activeren, bij voorkeur al in de eerste weken van arbeidsongeschiktheid. Het is teleurstellend dat in geen van de scenario’s aandacht wordt besteed aan deze cruciale eerste periode van ziekte. Hierdoor worden de mogelijkheden om te voorkomen dat iemand in de WIA belandt, niet optimaal benut.
De ABU pleitte ook voor het benutten van de expertise in de uitzendbranche voor het verbeteren van de arbeidsmarktpositie van mensen. Positief is dat in de verschillende scenario’s wordt gesproken over samenwerking tussen publiek en privaat. De ABU zal hier blijvend aandacht voor vragen.
Het adviesrapport benadrukt vooral de noodzaak van een grondig debat over de toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel. OCTAS adviseert om te starten met pilots en experimenten om de aanbevelingen op kleine schaal te testen en te evalueren. Voordat deze aanbevelingen kunnen worden getest, moeten ze echter verder worden uitgewerkt.
Het volgende kabinet zal de beslissing nemen over welk scenario wordt gekozen. De ABU vindt het belangrijk om aangesloten te blijven op de verdere uitwerking van de aanbevelingen en zal het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verzoeken om ons hierbij te betrekken.
