Stelling: Boete voor bedrijven die discrimineren, is een goed middel om discriminatie tegen te gaan
Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens: “Wie zijn verplichtingen kent en zich daaraan houdt, heeft niets te vrezen”
“Eens. Geen bedrijf wil te boek staan als discriminerend. Ook opdrachtgevers zullen niet graag willen inlenen bij een bedrijf waarvan met chocoladeletters in de krant heeft gestaan dat zij de regels overtreden. Maar een boete en het openbaar maken daarvan moeten zeker niet de enige middelen zijn om diversiteit te bevorderen. Een combinatie van instrumenten is het meest effectief. Wij merken dat veel discriminatie onbewust plaatsvindt. Mensen zijn zich lang niet altijd bewust van hun eigen vooroordelen. Een boete alleen helpt dan niet, inzetten op bewustwording wel. Wat ook helpt, is dat werkgevers in de praktijk de voordelen merken van een inclusief personeelsbeleid. Al met al is het wetsvoorstel* een goede stap vooruit. Wij zijn blij met het verplichte beleid dat werkgevers moeten maken en de opgevoerde inspectie. Dit draagt bij aan bewustwording. Van belang is wel dat het opstellen van beleid geen eenmalige exercitie is. Om echt praktijk te worden, vraagt dit beleid om continue aanpassing in het licht van nieuwe kennis en ervaring. Dan gaat het leven. Net zoals training ook belangrijk is, zeker voor de kleinere uitzendorganisaties die geen parate hr-afdeling hebben. Daarom zijn de inspanningen van de ABU op dit vlak prima. Beboeten of niet: uitzenders hebben het met dit wetsvoorstel in eigen handen. Wie bekend is met zijn verplichtingen en zich daaraan houdt, heeft niets te vrezen. We willen immers allemaal dat iedereen, jong en oud, mensen met en zonder beperking, zwanger of niet, etnische minder- of meerderheid, een eerlijke kans krijgt op de arbeidsmarkt.”
Rick Brink, minister van Gehandicaptenzaken: “Begin met het wegnemen van vooroordelen en onwetendheid”
“Nee, ik vind een boete een uiterst redmiddel. Een boete gaat discriminatie niet voorkomen. Bovendien: als je voornaamste reden om niet te discrimineren is dat je een boete wilt voorkomen, dan kun je je afvragen of je goed bezig bent. Wat wel werkt, is goede voorlichting en de dialoog aangaan. Over mensen met een beperking bestaat bijvoorbeeld nog veel onwetendheid. En onwetendheid is iets anders dan keiharde discriminatie. Als je de dialoog aangaat, kun je misverstanden voorkomen. Want wat de een als een grapje ervaart, zal degene met de beperking wellicht zien als discriminatie. Pas als de dialoog niet werkt, zou je met boetes kunnen gaan werken. Ik ben wél voorstander van het openbaar maken van discriminatie. Het wetsvoorstel voorziet daarin, maar het is ook goed als sollicitanten of werknemers zelf in de openbaarheid treden als ze gediscrimineerd zijn. Uiteraard wel pas nadat ze het probleem bij de werkgever hebben aangekaart. Werkgevers zijn nu eenmaal gevoelig voor publiciteit. Ook is het goed dat bedrijven nu verplicht zijn beleid te maken. Het is gewoon nodig. Zelf heb ik met mijn beperking nooit discriminatie ervaren, maar kijkend naar de arbeidsmarkt in Nederland, zie ik dat er nog veel werk te doen is. Als mensen aangeven naar het sollicitatiegesprek te komen met een hulpmiddel zoals een rolstoel, dan worden ze niet uitgenodigd. Maar zeggen ze vooraf niets, dan is het ook niet goed. Mijn agenda als minister van Gehandicaptenzaken zit bomvol. Dat zegt genoeg.”
* Binnenkort behandelt de Tweede Kamer het wetsvoorstel Toezicht discriminatievrije werving en selectie. Hierin is een boete voor bedrijven die discrimineren opgenomen.