ABU tekent landelijk convenant voor betere ondersteuning EU-arbeidsmigranten
Woensdag 18 juni is in Veghel een belangrijke stap gezet richting betere ondersteuning van EU-arbeidsmigranten in Nederland. Demissionair minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ondertekende tijdens de WINspiratiedag een landelijk convenant samen met verschillende brancheorganisaties, waaronder de ABU. Voorzitter Sieto de Leeuw zette namens de ABU zijn handtekening, waarmee de uitzendbranche zich nadrukkelijk committeert aan het verbeteren van de leef-, woon- en werkomstandigheden van internationale werknemers.
Met het convenant wordt de landelijke samenwerking binnen de alliantie Work in NL officieel bekrachtigd. De alliantie wil in alle 35 arbeidsmarktregio’s vaste en mobiele informatiepunten voor arbeidsmigranten opzetten, waar zij terecht kunnen met vragen over werk, huisvesting, registratie en welzijn. Op dit moment zijn er al 11 van zulke punten actief en 24 in ontwikkeling.
“Dit convenant is een mijlpaal,” aldus De Leeuw. “Het bevestigt dat publieke én private partijen de handen ineenslaan. Onze leden tonen hierin al volop initiatief en verantwoordelijkheid. Goed dat hun goede werkgeverschap wordt herkend én erkend.”
Voortrekkersrol ABU met praktijkgerichte oplossingen
De ondertekening van het convenant markeert niet het begin, maar een vervolg op wat de ABU en zijn leden al in de praktijk laten zien. Zo is de ABU initiatiefnemer van Project Vangnet, waarin gemeenten, maatschappelijke organisaties en betrouwbare uitzendorganisaties samenwerken om arbeidsmigranten die dreigen werkloos en dakloos te worden vanwege praktijken van malafide uitzendbureaus een nieuw perspectief te bieden. Peter Loef, programmamanager Arbeidsmigratie van de ABU: “We willen voorkomen dat mensen op straat belanden na afloop van een contract of door toedoen van malafide uitzenders. Via Project Vangnet krijgen deze mensen ondersteuning bij het vinden van nieuw werk en onderdak, of hulp bij terugkeer naar het thuisland.”
"Dit convenant is een mijlaal”
Sieto de Leeuw, voorzitter
Meerdere vangnetprojecten
Inmiddels bestaan er in Nederland verschillende varianten van vangnetprojecten. In meerdere gemeenten heeft de lokale overheid hierin de regie genomen en, in samenwerking met organisaties zoals Stichting Barka, het Leger des Heils, Fairwork en het Juridisch Loket, een dergelijk vangnet ingericht. Ook hier zijn vaak ABU-leden betrokken. “Want zodra mensen vanuit deze situaties weer aan het werk gaan, gebeurt dat in vrijwel alle gevallen via uitzendbureaus. De ABU is actief in dit netwerk, deelt regelmatig ervaringen en brengt leden met elkaar in contact,” zegt Loef.
In Den Haag is het project in september van start gegaan. Uitzendbureau NL Jobs, lid van de ABU, speelt hierin een sleutelrol. Algemeen directeur Rita Kostwinder benadrukt het belang van ‘job mobility’ en maatschappelijke verantwoordelijkheid: “Wij zorgen ervoor dat mensen die in de glastuinbouw werkten, bijvoorbeeld kunnen doorstromen naar de logistiek. Als ze tijdelijk geen werk hebben, helpen we ze op weg. Niet met de rug naar ze toe, maar met een uitgestoken hand.”
In de Haagse opvanglocatie, waar 20 tijdelijke bedden beschikbaar zijn, wordt nauw samengewerkt met het Leger des Heils, Fairwork en Stichting Barka. NL Jobs koppelt daar arbeidsmigranten aan passende werkgevers, mét aandacht voor hun welzijn. “Iedere kandidaat krijgt een welzijnsbuddy,” aldus Kostwinder. “We leggen ook bij de opdrachtgever uit wat deze persoon heeft meegemaakt. Alleen zo kun je menswaardig herstellen.”
Van pilot naar beleid
De aanpak van de ABU is voortgekomen uit eerdere pilots zoals Fieldlab Go West, waarbij misstanden in de huisvesting van Poolse arbeidsmigranten aan het licht kwamen. Dankzij samenwerking met de politie, de Nederlandse Arbeidsinspectie, FNV en Glastuinbouw Nederland werd zichtbaar hoe kwetsbaar deze groep is. Door vervolgens alternatieve huisvesting en werk te bieden, durfden arbeidsmigranten hun verhaal te doen en werden misstanden aangepakt.
Volgens Loef is vertrouwen in de goede intenties van ABU-leden essentieel: “Onze leden hebben een Fair Employment Code ondertekend. Daarmee onderscheiden ze zich van wat ik ‘de malafide klojo’s’ noem. Die willen we uit de sector verdringen, maar dat kunnen we niet alleen. Daar hebben we ook de ‘inleners’ en de eerder genoemde organisaties voor nodig.” Zij zijn cruciaal in de doorverwijzing naar uitzendbureaus. De ABU pleit er daarom voor om duidelijke voorwaarden vast te leggen voor de samenwerking met uitzendbureaus binnen dit convenant. Deze voorwaarden zijn in het convenant opgenomen.
Informatiepunten als hart van publieke en private samenwerking
De informatiepunten van Work in NL zijn nu aan zet om te beoordelen of zij het vangnet ook in hun regio willen realiseren. De ABU stelt samen met het Ministerie van SZW, gemeenten, BARKA, Fairwork, het Leger des Heils, het Juridisch Loket en andere ketenpartners zijn kennis en expertise beschikbaar op de plekken waar regiomanagers van de WIN-punten aangeven een vangnet te willen opzetten. Tijdens de WINspiratiedag leidde Peter Loef een workshop waarin hij de inzet van de ABU toelichtte, de ervaring van een ABU-lid deelde en ketenpartners hun best practices en geleerde lessen presenteerden.
Van convenant naar concrete verandering
De ondertekening van het landelijke convenant is een bevestiging van gedeeld eigenaarschap tussen overheid en werkgevers. Of het nu gaat om betrouwbare inschrijving, taalondersteuning of daklozenopvang: het zijn de vele concrete stappen die de missie van het convenant tot leven brengen. De Leeuw: “Uiteindelijk gaat het om mensen en de zekerheid dat zij in Nederland goed werk kunnen doen, fatsoenlijk kunnen wonen en weten waar ze terecht kunnen. Dat begint bij samenwerking. En dat is vandaag officieel bekrachtigd.”
