Etran en UWV leiden samen energieprofessionals op
Energietransitie creëert kansen – met baangarantie – voor werkzoekenden
De energietransitie biedt veel kansen voor werkzoekenden die willen omscholen. Samen met UWV is in Noord-Nederland het jonge bedrijf Etran hiervoor hoger opgeleide werkzoekenden in de WW gaan omscholen. Na een opleiding met behoud van uitkering krijgen ze een baangarantie van Etran en gaan ze aan de slag als energieprofessional. De aanpak en samenwerking zijn succesvol en moeten nu landelijk een vervolg krijgen.
Het idee ontstond bij Gerrit Visser die aanvankelijk een bouw- en energieadviesbureau had. Door de snelgroeiende vraag naar energieadvies zag hij mogelijkheden om hiermee een bijdrage te leveren aan de energietransitie. “Vooral door te zorgen voor nieuwe instroom van mensen zonder baan, want als je hen kan omscholen, heeft dat de meeste impact,” aldus Visser. Hij sprak met UWV Groningen om te kijken hoeveel geschikte mensen er in de WW zitten. De WW-instroom is de afgelopen jaren gedaald met veel uitstroom van mensen op MBO-niveau twee en drie, schetst adviseur werkgeversdiensten Willem-Jan van der Klok, bij UWV verantwoordelijk voor de provincie Groningen en Noord-Drenthe. “Voor dit initiatief wordt juist gezocht op iets hogere opleidingsniveaus: HBO en MBO-niveau vier. Die zaten er nog redelijk wat in ons bestand.” Visser: “Ik was verbaasd dat het er rond de duizend waren. Er is veel ondersteuning voor lager geschoolden, maar van hoger opgeleiden wordt vaak gedacht dat zij het zelf wel redden. Maar zij denken niet meteen aan omscholen en blijven vaak zoeken in hun vertrouwde sector. Ik ging met tien mensen in gesprek en werd nog enthousiaster. Ik begreep hoe zij in de WW waren beland: het had mij ook kunnen gebeuren. En tegelijkertijd zag ik kansen om hen op te leiden tot energieprofessionals.”
De opleiding
Visser verkocht zijn aandelen in het bouw- en energieadviesbureau en ging zich vanaf begin 2022 volledig richten op Etran. “Arbeidsbemiddeling en detachering is echter wel een specialisme. Daarom zocht ik een ervaren samenwerkingspartner. Die vond ik in DDF People uit Kampen. Samen hebben we Etran opgericht.” In september 2022 begon de eerste groep van twaalf deelnemers aan het opleidingstraject energieprestatie adviseur voor woningen. De opleiding is een goede basis om aan de slag te gaan als energiecoach of energieadviseur. Hier is veel vraag naar bij adviesbureaus, gemeenten en bijvoorbeeld woningcorporaties. De deelnemers volgen een opleidingstraject van drie tot zes maanden dat gerealiseerd is samen met een bestaande opleider (Kader Opleidingen). Naast een wekelijkse lesdag op locatie doen deelnemers 20 tot 25 uur per week aan thuisstudie. Zodra ze hun diploma halen, hebben ze een baangarantie bij Etran dat hen detacheert bij een opdrachtgever. “Mensen die we detacheren kunnen na een jaar doorstromen naar de opdrachtgever. Voor veel werkgevers is het té complex en spannend om dit zelf te organiseren, zeker met een baangarantie. Wij helpen hen, de werkzoekenden en de energietransitie in Nederland.”
Resultaten en ambitie
In september 2023 is inmiddels de zesde groep werkzoekenden uit de WW begonnen aan de opleiding. Er wordt naast Groningen ook al samengewerkt met UWV Friesland, Drenthe en Overijssel. UWV maakt de voorselectie van kandidaten en daarna selecteert Etran verder. Daarbij wordt een rekentoets afgenomen en telt naast het werk- en denkniveau vooral de motivatie van kandidaten. Van der Klok: “Zodra deelnemers aan de slag gaan, komen ze uit de uitkering. In gevallen dat mensen eerder een hoger salaris hadden dan nu – omdat ze in een nieuw beroep starten – hebben ze meestal ook recht op aanvullende WW. Ze hebben dan dus wel weer werk en ook uitstekende doorgroeimogelijkheden in deze nieuwe sector.”
Inmiddels zijn ruim veertig adviseurs opgeleid, waarvan de helft al aan het werk is. De andere zitten nog in het opleidingstraject. De ambitie van Etran is om samen met UWV in 2028 een landelijk dekkend netwerk te creëren. Visser: “Dat doen we stap voor stap, want het moet goed worden uitgerold zodat we de opleiding en baangarantie voor iedereen goed kunnen waarmaken. Uiteindelijk willen we landelijk tien vestigingen die allen jaarlijks zo’n vijftig kandidaten opleiden. Dan krijgt dit ook echt impact op de energietransitie.” Van der Klok: “Het doel is ook om de instroom vanuit de WW uit te breiden met mensen vanuit de bijstand en mensen die vanuit een bestaande baan willen omscholen. Dit hebben we al op kleine schaal gedaan met behulp van regiofinanciering. Dit kan door de publiek-private samenwerking in de regio uit te breiden.” Etran wil voor de opleidingen ook een eigen Academy starten. Dit zorgt voor nog meer maatwerk én lagere opleidingskosten.
Aanbeveling voor nieuw kabinet
- Maak werken vanuit uitkering lonend.
- Maak regels eenduidig en eerlijker voor iedereen, zodat mensen gelijke kansen hebben.
- Zorg dat werkzoekenden en werkgevers bij één loket terechtkunnen en lever daarachter het juiste maatwerk.
“Weer gelukkig aan het werk als energieadviseur”
Dick Benninga (57) uit Assen werkt sinds januari als energieadviseur bij de gemeente Groningen. “Ik kom bij mensen thuis en informeer en adviseer hen over hun energiegebruik en verduurzaming van de woning. Het is ontzettend leuk werk dat perfect bij mij past.” Benninga werkte voorheen jarenlang in de detailhandel, met name de buitensportbranche. Tot hij bij een internetwinkel belandde wat totaal niet beviel. “Binnen mijn proeftijd van dertig dagen stopte het en in mei 2022 kwam ik in de WW. Ik zocht nieuw werk, met vooral meer regelmatige werktijden. De WW in vond ik een hele lastige tijd. Vooral door de druk van het ‘moeten’, terwijl ik zelf mijn best al wel deed. Maar weer solliciteren was best lastig. Dat had ik sinds mijn 18e niet meer gedaan. Via UWV hoorde ik gelukkig van de opleiding bij Etran en ik begon daar in september 2022. Het was pittig om weer scholing te volgen en in een heel ander vak, maar het was goed te doen en het leek me heel leuk werk. Na de opleiding werd ik in januari 2023 door Etran gedetacheerd bij de gemeente Groningen. Ik vind het ontzettend leuk om mensen te adviseren. Zij zijn daar ook heel blij mee. Ik heb prettige werktijden en veel vrijheid in mijn werk. Dit betekent heel veel voor mij! Ik heb weer heel leuk werk waarin ik jaren vooruit kan en ik ben thuis nu ook weer veel beter te genieten. Door regelmatiger werktijden heb ik meer vrijheid in de weekenden en ga ik regelmatig met mijn vrouw op pad. Financieel ben ik er ook nog op vooruit gegaan. Dit is echt een enorme verbetering.”
